مقایسه دو روش HELP و سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری در ارزیابی پایداری حوزه آبخیز (مطالعه موردی: حوزه بختگان استان فارس)

توسعه پایدار در صورتی تحقق می یابد که همپوشانی بین لایه های اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی ایجاد گردد. هدف از این پژوهش، مقایسه دو روش HLEP و سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری در ارزیابی پایداری حوزه آبخیز بختگان است. روش اول، حوزه آبخیز به 5 بوم سازگان تقسیم شد و برای هر بوم سازگان معیارها و شاخص های مختلفی، تعریف و تعیین و اندازه گیری شد که امتیاز نهایی برای بوم سازگان مرتع و بیابان 45 شد که آن را در طبقه متوسط قرار می دهد و امتیاز نهایی برای بخش مسایل اقتصادی و اجتماعی 32 شد که آن را در طبقه متوسط قرار می دهد و با استفاده از ماتریس برآورد امتیازات و جدول ارزشیابی حوزه آبخیز، وضعیت پایداری مشخص شد. با توجه به جمع کل امتیازات، حوزه آبخیز بختگان به لحاظ پایداری وضعیت ضعیفی دارد. روش دوم مدل HELP بود که بر اساس چهار مقوله هیدرولوژی، محیط زیست، حیات آبخیزنشینان، سیاست گذاری و سه پارامتر فشار، وضعیت و واکنش و تحت عنوان شاخص پایداری حوزه (WSI) به بررسی پایداری حوضه در سه سطح پایین، متوسط و بالا می پردازد. نتایج نهایی نشان داد سطح پایداری حوضه با امتیاز 61/0 متوسط رو به پایین در دوره مورد مطالعه ارزیابی شد که توجه بیشتری را برای ارتقای سطح پایداری منطقه طلب می کند.