معرفی روشی کار آمد در جوانه زنی درون شیشه ای و ریزادیادی مستقیم از ریزنمونه های برگ های کوتیلدونی گیاه قره داغ (Nitraria schoberi)

گیاه قره داغ با نام علمی Nitraria schoberi از خانواده Zygophyllaceae (Nitrariaceae) می باشد. این گیاه به دلیل دارا بودن ارزش های اقتصادی، دارویی ، خوراک دام وهمچنین ویژگی های منحصر به فرد آن برای تحمل به شوری خاک ، خشکسالی و فرسایش بسیار مهم و ارزشمند است. به عبارت دیگر، این گیاه با مشکلات جدی از جمله خواب بذر، بازدارنده های رشد گیاهی و پوسته سخت بذر دست و پنجه نرم می کند. این چالش ها منجر به تاخیر در جوانه زنی و متعاقبا کاهش شانس زنده ماندن و تولید مثل در این گیاه می گردد. تحقیق حاضر برای اولین بار به منظور مقابله با موانع جوانه زنی بذر و القا باززایی گیاه قره داغ از طریق روش کشت بافت انجام گرفت. برگ های کوتیلدونی و هیپوکوتیل به عنوان ریزنمونه و همینطور غلظت های مختلفی از تنظیم کنند های رشد گیاهی جهت القا و رشد ساقه و ریشه مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس نتایج بدست آمده، کشت بذور بعد از حذف پوسته آن جوانه زنی موثری به میزان 80 درصد را طی یک هفته نشان داد. در حالیکه بذور کشت شده همراه با پوسته بذر تنها 10 درصد جوانه زنی آن هم پس از گذشت چهار هفته از خود نشان دادند. در مرحله بعد، کشت ریزنمونه برگ کوتیلدونی در محیط کشت القا ساقه شامل محیط کشت MS حاوی BAP (0/2 میلی گرم درلیتر) و IBA (5/0 میلی گرم در لیتر) به عنوان تنظیم کننده های رشد گیاهی، بیشترین فراوانی باززایی (99/33%)، تعداد نوساقه باززاشده در هر ریزنونه (3/67) و طول نوساقه (4/6 سانتی متر) را پس از گذشت 60 روز نشان داد. این درحالی است که ریزنمونه های هیپوکوتیل حتی پس از گذشت 60 روز نیز هیچ واکنشی در محیط های کشت القا نوساقه از خود نشان ندادند. نوساقه های باززا شده در محیط کشت القا ریشه شامل محیط کشت MS حاوی IAA (0/1 میلی گرم درلیتر) به تنهایی و یا درترکیب با IBA (0/2 میلی گرم درلیتر) با موفقیت ریشه دار شدند. گیاهچه های باززا شده درمرحله بعد به خاک انتقال داده شده و درگلخانه نگهداری شدند. بدین ترتیب، 70 درصد گیاهچه ها پس از سازگاری زنده ماندند.