تحلیل واکنش تعادلی رودهای منطقه دامغان در برابر رخدادهای تکتونیکی و فرسایشی با استفاده از مدل SPL
لندفرمها و واکنش آنها به تغییرات محیطی از جمله مباحثی است که از دیرباز مورد توجه متخصصان علم ژیومورفولوژی بوده است. یکی از لندفرمهایی که از تغییرات محیطی بهویژه فرایندهای زمینساختی و فرسایشی تاثیر میپذیرد رودخانهها هستند. هدف اصلی در این پژوهش تحلیل واکنش رودهای ناحیه برای رسیدن به نیمرخ تعادلی در مواجهه میان فرایندهای زمینساختی با فرایندهای فرسایشی است. برای این پژوهش، سه رود اصلی ناحیه شامل آستانه، چشمهعلی، و تپال بررسی شد. رابطه توان برشی رود در قالب ارتباط میان شیب و مساحت زهکشی، مقادیر دو پارامتر تندی و فرورفتگی کانال را استخراج مینماید. هر دوی این پارامترها متاثر از عوامل سنگشناسی، زمینساختی، توپوگرافی، و فرسایشیاند. نتایج حاصل از بررسی سه رود اصلی منطقه نشان میدهد که رسیدن به نیمرخ تعادلی در هر رود به عوامل بالاآمدگی نسبت به سطح اساس، فرسایشی، و سنگشناسی بستگی دارد. بالاآمدگی رخداده ناشی از گسلخوردگی آبراهه به افزایش ارتفاع و شیب کانال رود منجر شده و فرسایش در پاسخ به این تغییر در محیط رودخانه رخ میدهد. این امر باعث افزایش بار رسوبی تولیدی و در نتیجه بالارفتن بازده فرسایشی در رودها میشود. با افزایش بار رسوبی در پاییندست حوضه، رود قادر میشود تاثیر بالاآمدگیهای گسلی بر بستر خود را خنثی کند.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.