کاربرد روش غیرمخرب مقاومت الکتریکی چهار نقطه ای ونر در تعیین کیفیت پوشش بتنی کانال های آبیاری

برای جلوگیری از تلفات نشت آب در کانال های آبیاری، اغلب با استفاده از مصالح بتنی جداره و بستر آنها پوشش داده می شود. برای تعیین کیفیت پوشش بتنی اجرا شده در این کانال ها، اغلب از روش مخرب مغزه گیری و آزمایش مستقیم روی آنها استفاده می شود. این روش بسیار پرهزینه و زما ن بر است و نیاز به نیروی انسانی متخصص و تجهیزات خاص دارد. ضمن اینکه آثار تخریب ناشی از مغزه گیری هم به سادگی قابل جبران نیست و منجر به تلفات آب از این محل ها خواهد شد. در این پژوهش به منظور برقراری رابطه بین روش غیر مخرب مقاومت الکتریکی در صحرا و روش مخرب مغزه گیری، 13 مقطع طولی از 7 مورد کانال اصلی از کانال های انتقال آب آبیاری در حوضه های مطالعاتی استان همدان انتخاب و بررسی شد. برای این منظور در هرمقطع کانال آزمایش صحرایی غیر مخرب مقاومت الکتریکی به روش چهار نقطه ای ونر با 3 تکرار اجرا شد. برای بررسی رابطه نتایج آزمایش غیر مخرب مقاومت الکتریکی با پارامترهای فنی پوشش بتنی، از هر یک از مقاطع آزمایش شده فوق 12 مغزه و در 13 مقطع انتخاب شده 156 مغزه بتنی تهیه شد. در آزمایشگاه، آزمایش مقاومت فشاری، جذب آب اولیه، جذب آب جوشیده و مویینه روی مغزه های بتنی اجرا و روابط بین داده های آزمایش غیر مخرب مقاومت الکتریکی با مقادیر هریک از پارامترهای حاصل از آزمایش های آزمایشگاهی بررسی شد. بر اساس نتایج به دست آمده از آزمایش ها، مشخص شد بین مقادیر آزمایش غیر مخرب مقاومت الکتریکی چهار نقطه ای ونر در صحرا و مقادیر آزمایشگاهی مقاومت فشاری مغزه های تهیه شده از آن نقاط به روش مخرب، رابطه نمایی مستقیم با ضریب همبستگی 87  درصد برقرار است. نتایج بررسی رابطه بین مقادیر مقاومت الکتریکی صحرایی با مقادیر پارامترهای جذب آب مغزه های بتنی تهیه شده از آن نقاط، بیانگر آن است که پارامترهای جذب آب اولیه، جذب آب جوشیده و مویینه نیز با ضریب همبستگی به ترتیب 87، 89 و 86 درصد، رابطه غیرمستقیم نمایی با مقادیر مقاومت الکتریکی دارند. آزمایش مقاومت الکتریکی ونر آزمایشی غیر مخرب و بسیار کم هزینه و اجرای آن به سادگی امکان پذیر است. با توجه به روابط همبستگی حاصل شده می توان بدون آزمایش مخرب و پرهزینه مغزه گیری، پارامترهای مقاومت فشاری و برخی از پارامترهای جذب آب شامل  جذب آب اولیه، جذب آب جوشیده و مویینه را با پرداختن به آزمایش صحرایی غیرمخرب مقاومت الکتریکی در حد قابل قبولی برآورد کرد.