نقش میانجی توانمندی استاد بر کاربرد یادگیری الکترونیک: یک مدل نظری تحلیل مسیر

امروزه یادگیری الکترونیک جایگاه ویژه‌ای در آموزش بشر دارد. اگرچه معلمان کاربران اصلی فناوری در آموزش هستند، اما زیرساخت‌های مورد نیاز و ماهیت دروس نیز جایگاه ویژه‌ای در بهره‌مندی اساتید از این امکان آموزشی دارند. مرور متون نیز نشان می‌دهد که متغیر توانمندی اساتید در آموزش الکترونیک می‌تواند به نحوی رابطه بین این دو عامل و کاربرد یادگیری الکترونیک را توضیح دهد. مطالعه حاضر با هدف بررسی نقش میانجی توانمندی اساتید بر رابطه بین امکانات آموزشی و ماهیت دروس در استفاده از یادگیری الکترونیک انجام شد.

مطالعه مقطعی حاضر با رویکرد همبستگی پیش‌بینی کننده در یک نمونه 85 نفری از اعضای هیات‌علمی پایه دانشگاه علوم پزشکی مازندران در سال 1398 انجام شد. این اساتید نقطه نظراتشان را در خصوص امکانات، ماهیت دروس، توانمندی استاد و کاربرد یادگیری الکترونیک را براساس پرسشنامه امکان سنجی آموزش الکترونیک در گروه آموزشی خود، بیان نمودند. سپس اثرات مستقیم و غیرمستقیم این عوامل به کمک یک مدل تحلیل مسیر مورد ارزیابی قرار گرفت.

برخلاف ماهیت دروس، امکانات یادگیری الکترونیکی به صورت مستقیم می‌تواند کاربرد یادگیری الکترونیک را پیش‌بینی کند(16/0 =β، فاصله اطمینان 95% : 130/0- تا 527/0). این تاثیر با وجود نقش میانجی توانمندی اساتید تقویت شده و متغیر توانمندی اساتید به‌عنوان یک متغیر میانجی نسبی باعث تقویت مدل نهایی مطالعه گردید(26/0 =β، فاصله اطمینان 95% : 003/0- تا 459/0).

یافته‌ها حاکی از اهمیت نقش متغیر میانجی توانمندی اساتید در به‌کارگیری یادگیری الکترونیک است. پس وجود امکانات یادگیری الکترونیک و ماهیت دروس یک رشته برای پیش‌بینی میزان کاربرد یادگیری الکترونیک، کافی نیست. لذا پیشنهاد می‌گردد که برای توسعه یادگیری الکترونیک علاوه بر تهیه زیر ساخت‌ها به توانمندسازی اعضای هیات‌علمی، اهتمام ویژه شود.