بررسی مقاله های نوسانات اقلیمی و میزان انعکاس آن در رسانه های اجتماعی: تحلیلی علم سنجانه و دگرسنجانه

با توجه به گسترش وب اجتماعی و قابلیت های آن در انتشار یافته های علمی و استقبال پژوهشگران برای بهره مندی از پتانسیل وب اجتماعی در راستای افزایش رویت پذیری بروندادهای علمی و کسب اعتبار و از سوی دیگر اهمیت توجه به تاثیر پژوهش ها و تعیین مطالعات اثرگذار، پژوهش حاضر با هدف توجه جامعه علمی به مسایل مرتبط با نوسانات اقلیمی و پتانسیل شبکه های اجتماعی در انعکاس یافته های علمی این حوزه و ارایه تصویری از وضعیت پژوهش های این حوزه انجام گرفته است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی، با رویکرد علم سنجی و استفاده از روش دگرسنجی در کنار استفاده از تحلیل هم واژگانی است که در آن تمامی مقاله های مرتبط با نوسانات اقلیمی از پایگاه وب علوم استخراج و میزان انعکاس آنها در رسانه های اجتماعی از طریق سایت آلتمتریک استخراج و با استفاده از  نرم افزارهای اکسل، ووس ویویر و SPSS ویرایش 20 مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تعداد 2755 مقاله این حوزه، تعداد 89129 استناد طی 41 سال گذشته در پایگاه وب علوم دریافت کرده اند، بیشترین میزان استناد با 1458 استناد به مقاله ای در سال 2000 مربوط است. نرخ رشد انتشارات این حوزه، 2366 درصد با بیشترین میزان انتشار مقاله در سال 2017 می باشد. کشورهای آمریکا، چین و آلمان رتبه های اول تا سوم بیشترین تولیدکنندگان مقاله های این حوزه و کشور ایران رتبه 43 ام را دارد.از تعداد 2556 مقاله که دارای نشانگر رقومی بودند، تعداد 1447 مدرک در سایت آلتمتریک بازیابی که در مجموع تعداد 8832 استناد اجتماعی از رسانه های مختلف دریافت کرده اند. بیشترین میزان انعکاس و استفاده از مقاله های مربوط به  نرم افزار مدیریت مراجع مندلی و خوانندگان آن با 92358 بار مطالعه و توییت کاربران با 6480 توییت می باشد. رتبه های سوم تا پنجم به رسانه های خبری، وبلاگ ها و اسناد سیاست گذاری تعلق داشت. کاربران کشور آمریکا فعال ترین کاربران اجتماعی در این حوزه بوده اند. بیشینه نمره آلتمتریک 651 و 82 مربوط به اثرگذارترین مقاله های خارجی و داخلی (ایرانی) منتشر شده است که در سال 2016 و 2015 به چاپ رسیده اند. نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن نشان داد که رابطه معنی دار اما ضعیفی میان استنادهای دریافتی در وب علوم و اغلب دگرسنجه های تحت پوشش آلتمتریک وجود دارد.حوزه موضوعی علوم چند رشته ای جزو پرانتشارترین و پراستنادترین موضوعات این حوزه می باشد.مصورسازی مقاله های این حوزه نشان داد که واژگانی چون دمای سطح آب دریا، گرمایش جهانی، نوسانات جنوبی، پدیده ال نینو و... از جمله مهمترین و پربسامدترین واژگان مطرح در میان مقاله های حوزه نوسانات اقلیم هستند. ارزش پژوهش حاضر در ارایه تصویری از چهار دهه تولیدات علمی این رشته و شفاف سازی میزان توجه کاربران رسانه های مختلف اجتماعی به مقوله نوسانات آب و هوایی و امکان استفاده از دگرسنجه ها، در ارزیابی پژوهش است.