مطالعه و ارزیابی طرحواره های گسیل گرد و خاک در مدل WRF-Chem توفان شرق و جنوب شرق کشور (مطالعه موردی 11 تا 13 آگوست 2018)

درشرق و جنوب شرق ایران وقوع پدیده گردوخاک هرساله موجب بروز خسارات شدید مالی، جانی و زیست محیطی فراوانی می شود که پیش بینی دقیق آن به منظور ارایه هشدارهای لازم می تواند خسارات وارده را تا حد امکان کاهش دهد. گزارش کد هوای حاضر 07، 30، 31 و 32 در ایستگاه های همدیدی جنوب شرق ایران از جمله زابل، زاهدان، نهبندان و ایرانشهر بیانگر وقوع توفان است و دید افقی منطقه در مدت زمان وقوع توفان به کمتر از 1000 متر رسید. در این پژوهش با استفاده از داده های بازتحلیل (ERA5)، برای توفان گردوخاک (11تا 13 آگوست 2018) تحلیل همدیدی و با استفاده از مدل WRF-Chem، و طرحواره های مختلف گسیل، شبیه سازی انجام شده است. تحلیل الگوی جوی نشان می دهد، در مدت زمان وقوع توفان (حاکمیت بادهای 120 روزه)، با استقرار پرفشار حوالی دریای خزر و ترکمنستان و از سوی دیگر تقویت کم فشار فصلی حرارتی بر روی جنوب شرق ایران، هند و پاکستان و نفوذ هوای خنک از شمال و سپس گرادیان های شدید دمایی و فشاری منجر به وزش بادهای شدید می شوند. شبیه سازی توفان نشان داد اجرای مدل،آغازگردوخاکاز جنوب شرق و گسیل آن به مناطق شرق رابهخوبیمشخص کرد. نتایج نشان می دهند طرحواره های گسیل  AFWAوGOCART  در شبیه سازی گسیل گرد و خاک، سازگاری بیشتری با مشاهدات (تصاویر RGB) دارند؛ اما طرحواره های SHAO، خطای قابل ملاحظه ای دارند. طرحواره AFWA، غلظت را بیشتر از مشاهدات شبیه سازی کرد اما روند تغییرات آن تطابق قابل قبولی دارد. طرحواره GOCART، از نظر کمیت، به مشاهدات نزدیک است اما مقادیر پیش بینی شده توسط مدل عموما کمتر از مقادیر دیدبانی می باشد.