سنجش رابطه بین مولفه های فقر قابلیتی و سلامت روان در سکونتگاه غیررسمی اردبیل و مقایسه آن با انوع بافت های شهری

فقرقابلیتی و سلامت روان از جمله موضوعاتی هستند که به نظر می رسد از مسایل مهم شهرها و بویژه سکونتگاه های غیررسمی می باشند. از همین رو، هدف پژوهش حاضر، سنجش وضعیت مولفه های فقرقابلیتی و سلامت روانی و رابطه بین آنها در سکونتگاه های غیررسمی شهر اردبیل و مقایسه وضعیت این سکونتگاه با سایر سکونتگاه ها یا بافت های شهری موجود در شهر اردبیل می باشد.

پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از حیث ماهیت، توصیفی- تحلیلی می باشد. جامعه آماری این تحقیق شهروندان شهر اردبیل می باشند که با کمک فرمول ریاضی کوکران، تعداد 384 نفر به عنوان نمونه آماری تعیین حجم شده و به روش تصادفی طبقه بندی شده از شهروندان ساکن در انواع بافت های شهری اردبیل نمونه گیری شده و با استفاده از ابزار تحقیق (پرسشنامه طیف لیکرت) از آنها داده جمع آوری شده است. در همین خصوص جهت بررسی وضعیت مولفه های فقر قابلیتی و سلامت روان و رابطه بین آنها از آزمون های آماری t تک نمونه ای و ضریب همبستگی پیرسون در قالب نرم افزار SPSS و جهت مقایسه سکونتگاه های غیررسمی با سایر سکونتگاه های موجود در شهری از مدل رتبه بندی KOPRAS  و برای سطح بندی آنها از روش تحلیل خوشه ای استفاده شده است.

یافته های تحقیق نشان می دهد که سکونتگاه های غیررسمی شهر اردبیل از نظر فقرقابلیتی و سلامت روان در وضعیت نامناسبی قرار دارند. همچنین رابطه معنادار و معکوسی بین فقر قابلیتی و سلامت روان وجود دارد و اینکه سکونتگاه های غیررسمی شهر اردبیل از نظر فقرقابلیتی و سلامت روان نسبت به سایر بافت های شهری در رتبه آخر و در سطح بسیار نامناسب قرار دارد.

نتیجه تحقیق بیانگر این امر است که پایگاه اجتماعی و اقتصادی بافت های شهری نقش مهمی در فقرقابلیتی و سلامت روان آنها دارد و باید توجه خاصی به مسئله ی فقر قابلیتی در سکونتگاه های غیررسمی و بافت های فرودست شهری شود. در این خصوص لازم است تا محرومیت های مربوط به قابلیت های اساسی فردی و اجتماعی از میان برداشته شود تا میزان سلامت روان شهروندان بهبود یابد.