ارائه الگوی شاخص های مالی ارزیابی عملکرد بیمارستان های تخصصی و فوق تخصصی در ایران

بیمارستان ها به عنوان یکی از سازمان های اصلی ارایه‎دهنده خدمات بهداشتی و درمانی و نیز به عنوان بزرگ ترین و پرهزینه ترین واحد عملیاتی نظام سلامت از اهمیت و حساسیت ویژه ای در اقتصاد بهداشت و درمان برخوردار می باشند. هدف این مطالعه، ارایه الگوی شاخص های مالی ارزیابی عملکرد بیمارستان های تخصصی و فوق تخصصی در ایران می باشد.

پژوهش حاضر از نوع پژوهش های کاربردی است که در چهار مرحله و با ترکیبی از روش های کمی و کیفی انجام شده است. مرحله اول شامل بررسی شاخص های ارزیابی مالی نظام سلامت و بیمارستان ها در متون علمی در ایران و جهان، مرحله دوم شامل تهیه پیش نویس شاخص های ارزیابی عملکرد مالی بیمارستان ها و مصاحبه های نیمه ساختاریافته با خبرگان، مرحله سوم شامل ایجاد اجماع با استفاده از تکنیک دلفی و مرحله چهارم، ارایه الگو با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار ای موس بود.

یافته های این پژوهش حکایت از ارتباط معنادار بین متغیرهای حیطه درآمد  (P-value ≤0.001 و T-Statistics=7.70)، ساختار سرمایه (P-value ≤0.001 و T-Statistics=4.56)، نقدینگی (P-value ≤0.001 و T-Statistics=3.52)، هزینه (P-value =0.004 وT-Statistics=2.87) و کارآیی دارایی ها (P-value =0.012 وT-Statistics=2.53)، با ارزیابی عملکرد مالی در حوزه بیمارستان ها داشت.

نتایج این مطالعه نشان داد که شاخص های عملکرد مالی در 6 حیطه طبقه بندی شده ‍ اند: حیطه سودآوری، نقدینگی، درآمد، هزینه، سرمایه و کارآیی دارایی ها. به کارگیری و تجزیه و تحلیل شاخص های مالی، یک جزء ضروری از مدیریت مالی اثرگذار است وکاربرد آن در نظام سلامت، پایش عملکرد مالی و پیش بینی مشکلات است.