زمین شیمی و سنگ زایی سنگ های آتشفشانی کربونیفر شمال باختری مرند: شاهدی بر ماگماتیسم کافت درون قاره ای
نویسنده:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
توالی سنگ های آتشفشانی- رسوبی بررسی شده به سن کربنیفر در استان آذربایجان شرقی، شمال شهرستان مرند و در پهنه ساختاری ایران مرکزی جای دارد. این مجموعه دربردارنده تناوبی از ماسهسنگ، شیل، کنگلومرا، سنگآهک، سنگ های آذرآواری فلسیک، آلکالی بازالت و ریولیت است که زیر توالی رسوبی پرمین و روی سنگ های رسوبی دونین رخنمون یافتهاند. ماگماتیسم این منطقه از نوع دوگانه است. سنگ های بازیک سرشت آلکالن دارند و از عنصرهای لیتوفیل با شعاع یونی بزرگ غنی شدگی و از عنصرهای با قدرت یونی بالا تهی شدگی دارند و ازاین رو، ویژگی هایی همانند بازالت های نوع OIB نشان میدهند. برپایه ویژگیهای عنصرهای کمیاب، سنگ های بازیک از ذوب بخشی درجه پایین خاستگاه گوشته ای گارنت- اسپینل لرزولیتی پدید آمده اند که هنگام صعود به سطح دچار جدایش بلورین شده اند. برپایه بررسی های زمینشناسی و دادههای عنصرهای اصلی و کمیاب، سنگ های ریولیتی منطقه را با گرانیتوییدهای نوع A می توان مقایسه کرد. نسبت های عنصرهای کمیاب این سنگ ها بسیار نزدیک به ترکیب برآوردشده برای پوسته قارهای کل و نشان دهنده خاستگاه پوسته ای این سنگ هاست. سنگ های ریولیتی پیامد ذوب آبگیری تونالیت یا گرانودیوریت و در پی نفوذ ماگمای بازیک و تامین گرمای لازم هستند. ولکانیسم دوگانه منطقه در زمان کربونیفر در پاسخ به فرایند کافت زایی و بالاآمدگی سست کره در فازهای نخستین بازشدگی نیوتتیس روی داده است.
کلیدواژگان:
سنگ های آتشفشانی ، سنگ زایی ، کافت ، پالئوزییک ، مرند
زبان:
فارسی
انتشار در:
صفحات:
21 تا 40
لینک کوتاه:
magiran.com/p2256800
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!