بررسی تاثیر سربار قائم بر رفتار دیوارهای خشتی تحت بار جانبی چرخه ای

ساختمان های خشتی از بناهای آسیب پذیر در برابر بارهای جانبی محسوب می شوند، به طوری که خرابی آن ها در زلزله-های گذشته با خسارت و تلفات جانی زیادی همراه بوده است. با این وجود، هنوز ساختمان های خشتی زیادی در مناطق لرزه خیز جهان از جمله در کشور ایران در حال استفاده است که بسیاری از آنها دارای ارزش تاریخی نیز هستند. لذا، شناخت رفتار این گونه ساختمان ها در برابر بارهای جانبی از اهمیت به سزایی برخوردار بوده و منجر به اتخاذ تصمیم مناسب در چگونگی حفظ بنا خواهد شد. در تحقیق حاضر رفتار جانبی دیوارهای ساخته شده از خشت و ملات گل که تحت اثر بار محوری ثابت قرار داشتند، تحت بارگذاری جانبی چرخه ای مورد ارزیابی قرار گرفت. نمونه های آزمایشگاهی شامل 4 دیوار خشتی به طول 1000 میلی متر، ارتفاع 900 میلی متر و ضخامت 200 میلی متر بودند. متغیر اصلی آزمایشگاهی، تنش محوری قایم روی نمونه های دیوار بود. نتایج آزمایشگاهی به صورت منحنی های چرخه ای بار-جابجایی، الگوی ترک خوردگی، مد شکست، افت سختی، اتلاف انرژی تجمعی و میرایی چرخه ای با یکدیگر مقایسه گردیدند. بر اساس نتایج تحقیق، میزان تنش محوری دیوار تاثیر زیادی روی نحوه شکست و رفتار دیوار خشتی تحت بارهای جانبی و در نتیجه اتخاذ روش مناسب مقاوم سازی دارد. با افزایش تنش محوری از 1/0 به 7/0 مگاپاسکال مد شکست از گهواره ای-برشی به برشی - فشاری تغییر کرد. همچنین با افزایش تنش محوری مقاومت جانبی افزایش اما جابجایی متناظر شکست کاهش یافت.