تاثیر ارتفاع بر تغییرات روزانه ظرفیت آنتی اکسیدانی و مهار نوری موقتی در گیاه Marrubium vulgare

پژوهشهای زیادی به ظرفیت آنتیاکسیدانی گیاهان دارویی پرداختهاند ولی اطلاعات کمی درباره نوسان روزانه ظرفیت آنتیاکسیدانی و واکنشهای فتوشیمیایی در این گیاهان وجود دارد. از اینرو، در این تحقیق، تغییرات روزانه در مقدار فنلیک اسیدها، عملکرد فتوسیستم II و فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی گیاه فراسیون (Marrubium vulgare L.) در ارتفاع 1100 و 2200 متری در شرایط طبیعی مورد مطالعه قرار گرفت. برداشت برگ گیاهان در ساعات مختلف روز انجام گرفت و نمونه های برگی بلافاصله به نیتروژن مایع منتقل گردیدند. گیاهان در ارتفاع بالاتر نسبت به گیاهان ارتفاع پایینتر دارای مقادیر بیشتری ترکیبات فنلی و کاروتنویید بودند و بیشترین فعالیت آنزیم فنیل آلانین آمونیالیاز را بروز دادند. نتایج، افزایش معنیدار مقدار مطلق فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی را با افزایش ارتفاع نشان داد. برگهای گیاهان ارتفاع بالاتر، کاهش موقتی مقدار بیشینه عملکرد کوانتومی فتوسیستم II (مهار نوری دینامیک) را به عنوان یکی از سازوکارهای حفاظت نوری در ساعات بعدازظهر بروز دادند که با افزایش معنیدار ضریب فروکش غیرفتوشیمیایی (kN) در این برگها همراه بود. جالب آنکه فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانی، انباشت مقدار پراکسید هیدروژن و میزان درصد مهار رادیکالهای آزاد دی فنیل پیکریل هیدرازین برگهای گیاهان ارتفاع بالاتر یک نوسان روزانه را نشان دادند. نتایج ما نشان دادند که در ساعاتی از روز که شدت تابش نور خورشید بیشتر است، مهار نوری دینامیک مهمترین سازوکار حفاظت نوری گیاهان فراسیون ساکن ارتفاع بالا محسوب می شود.