بررسی اثرات عصاره گیاه شاه اسپرم (Tanacetum balsamita L.) بر برخی از فراسنجه های کیفی اسپرم قوچ مغانی پس از انجماد و یخ گشایی

زمینه مطالعاتی: 

طی مراحل انجماد و یخ گشایی اسپرم، استرس اکسیداتیو باعث کاهش تحرک، زنده مانی، یکپارچگی غشاء، ظرفیت آنتی اکسیدانی و در نهایت میزان باروری اسپرم می شود. گیاه شاه اسپرم به دلیل داشتن ترکیبات فنولیک دارای خاصیت آنتی اکسیدانی می باشد.

در این مطالعه تاثیر عصاره گیاه شاه اسپرم به عنوان یک آنتی اکسیدان طبیعی بر کیفیت اسپرم منجمد-یخ گشایی شده قوچ مغانی مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: برای این منظور در فصل تولیدمثلی از چهار راس قوچ مغانی 4-3 ساله با میانگین وزنی 70 کیلوگرم، هفته‏ای دو بار اسپرم‏گیری شد. سپس نمونه‏ها با رقیق‏کننده بر پایه زرده تخم مرغ-سیترات حاوی سطوح مختلف عصاره گیاه شاه اسپرم (0، 2، 4، 8، 12 و 16 میلی لیتر در دسی لیتر محلول رقیق کننده) رقیق شدند. نمونه ها پس از طی مراحل سردسازی تا دمای 4 درجه سانتی گراد، به مدت 8 دقیقه روی بخار ازت منجمد شده و تا زمان ارزیابی در داخل ازت مایع نگهداری شدند. پس از یخ‏گشایی، فراسنجه های حرکتی اسپرم به وسیله سیستم کاسا، زنده‏مانی به روش رنگ‏آمیزی ایوزین-نیگروزین، تست یکپارچگی غشاء با محلول هایپواسموتیک و تعیین اسپر م های ناهنجار با محلول هانکوک مورد بررسی قرار گرفت.

غلظت های 8 و 12میلی لیتر در دسی لیتر عصاره گیاه شاه اسپرم، به طور معنی‎داری تحرک کلی و تحرک پیش رونده اسپرم را نسبت به گروه شاهد بهبود داد (05/0 <p). درصد فراسنجه های VSL، VCL و VAP در تیمارهای 8 و 12 میلی لیتر نسبت به تیمارهای شاهد و 16 میلی لیتر بالاتر بود (05/0 <p). درصد فراسنجه LIN در تیمار 8 میلی-لیتر نسبت به 16 میلی لیتر بالاتر بود. بالاترین درصد زنده مانی اسپرم مربوط به تیمار 12 میلی لیتر و بالاترین درصد یکپارچگی غشای پلاسمایی اسپرم مربوط به تیمار 8 و 12 میلی لیتر بود (05/0 <p). درصد اسپرم ناهنجار در تیمار 12 میلی لیتر نسبت به تیمارهای شاهد و 2 میلی لیتر کمتر بود (05/0 <p).

نتیجه گیری نهایی:

 به طور کلی استفاده از 12 میلی لیتر در دسی لیتر عصاره گیاه شاه اسپرم در رقیق‏کننده منی سبب بهبود کیفیت اسپرم منجمد-یخ گشایی شده قوچ شد.