چارچوب های هنجاری پایه در گفتمان سلفی و تحول در کنش گری گروه های افراطی

سلفی گری و خشونت افراطی در قالب تکفیرگرایی از مهمترین مسایل امنیتی در جهان اسلام و فراتر از آن در سطح نظام بین الملل است. به نظر می رسد فهم افراط گرایی مستلزم مطالعه ای روشمند و با نگاه به هویت یابی افراط گرایی سلفی در یک بستر تاریخی متاثر از تحولات سیاسی و اجتماعی صورت می پذیرد. بر همین اساس پرسش اصلی این مقاله این است که؛ «گفتمان سلفی واجد چه چارچوب های هنجاری ای می باشد؟ و بر این اساس تحول کنشی و نقش پذیری گروه های سلفی افراطی چگونه تبیین می شود؟» چه اینکه جریان سلفی افراطی معاصر، ضمن بهره گیری از هنجارهای مشترک پایه، اما به واسطه ادراک های متفاوت از وضعیت پیشرو، دچار تحولاتی در نوع و شیوه کنشگری شده اند. بر این اساس فرضیه اصلی اینگونه طرح می گردد که؛ «چارچوب هنجاری درونی گفتمان سلفی مبتنی بر معانی؛ توحید، فهم دینی سلف و... باورهایی نظیر؛ بدعت، جاهلیت و... قواعد رفتاری مبتنی بر؛ تکفیر و جهاد تعریف می شود و بر این اساس آنان مبارزه برای کسب قدرت را از طریق کاربرد خشونت و حربه تکفیر پی گرفته تا خلافت اسلامی را احیا نمایند. اما علیرغم ثبات عناصر هنجاری درونی، تحولات عینی بیرونی باعث شکل گیری سه نوع کنشگری متفاوت در قالب سه نسل سلفی افراطی از القاعده تا داعش شده است.»