چالش گروه های سلفی جهادی برای هم گرایی در خاورمیانه

منطقه خاورمیانه طی یک قرن گذشته همواره با انواع بحران ها و نزاع های فراگیر مواجه بوده است. در خارومیانه جدید یعنی در سال های بعد از 2011 در نتیجه خلاء های به وجود آمده گروه های سلفی جهادی در منطقه رشد پیدا کردند و مخوف ترین آن ها در قالب خلافت خودخوانده داعش پدیدار شد. در وضعیت پس از ظهور داعش، روندی از تقابل ها در خارومیانه شکل گرفت و آینده منطقه به عنوان مساله ای مهم مطرح شد. در همین راستا، در پژوهش حاضر این پرسش مطرح شد که «ظهور گروه های جهادی، به طور ویژه داعش، چه چالش های را برای هم گرایی در خاورمیانه ایجاد کرده است؟» بر اساس یافته های پژوهش در خاورمیانه بعد از ظهور و قدرت گیری گروه های سلفی جهادی، گستره ای وسیع از تقابل های منطقه ای و فرامنطقه ای شکل گرفته که روند همگرایی را با موانعی بزرگ ایجاد کرده است. یافته ها بر اساس چارچوب نظری پژوهش نشان می دهند که برای همگرایی در خارومیانه چهار پیش شرط شامل خواست دولت ها و ملت ها، منافع مشترک اقتصادی، خوانش مشترک از منافع و تهدیدات و تجانس و اشتراکات فرهنگی حیاتی به نظر می رسند، اما معادلات منطقه پس از ظهور گروه های سلفی جهادی نشان می دهد که هیچ یک از این شروط برای ایجاد همگرایی در منطقه وجود ندارد. در حقیقت خاورمیانه پس از ظهور و حضور چشم گیر گروه های سلفی جهادی، به ویژه داعش را می توان، مجموعه ای از نزاع ها و تقابل های غیرقابل حل ارزیابی کرد