کارکرد سرمایه مذهبی در پذیرش مهندسی ژنتیک

در انتهای سال 2018 میلادی 28 کشورجهان در مساحتی بیش از 197.1 میلیون هکتار از اراضی زراعی خود را به کشت محصولات تراریخته اختصاص دادند. با وجود توسعه بی سابقه سطح زیر کشت محصولات تراریخته که نشان از رضایت مصرف کنندگان و برتری تولید برای کشاورزان و فواید اقتصادی و به ویژه زیست محیطی برای کشورها دارد اما برخی مخالفت ها با تولید و مصرف این نوع محصولات در جهان گزارش شده است که دارای انگیزه ها و جهت گیری های مختلفی هستند. برخی از این مخالفت ها با انگیزه های به ظاهر مذهبی صورت می پذیرد. مذاهب و مکاتب مذهبی هم از عوامل اصلی و بنیادین در ایجاد و پیشرفت تمدن ها و هم در مواردی عامل اضمحلال آن ها بوده اند. با پیروزی انقلاب اسلامی، توجه به رشد و تعالی در عرصه های علمی با جهش در خور تحسین مجامع جهانی مواجه بوده است. رهبری نظام هیچ فرصتی را برای هدایت جامعه خود به سمت کسب علم و فتح قله های رفیع علم و فناوری، و ترغیب جوانان برای دانش اندوزی از دست نداده است. یکی از ابعاد رشد علمی، مهندسی ژنتیک در کشاورزی و دستیابی به فناوری تولید ملی محصولات تراریخته است که همچون سایر کشورهای دنیا از زمان پیدایش آن در ایران نیز دستخوش نقدهایی به ظاهر دینی و علمی قرارگرفته است. در حال حاضر محصولات تراریخته جزو اقلام اصلی وارداتی به کشور را تشکیل می دهند. این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه ای، مطالعه اسنادی و تحلیل محتوا با بهره مندی از الگوی ارتقای سرمایه مذهبی در ایران، بر اساس روش کیفی (گرندد تیوری) به بررسی رویکرد اسلام در مورد کسب علم، توسعه و پیشرفت علمی و همچنین مواجهه با فناوری های نو، به عنوان بعضی از مولفه های سرمایه مذهبی، پرداخته است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که منتقدین این محصولات ادله علمی و فقهی معتبری در مورد زیان بار بودن این محصولات ارایه نداده اند و در نهایت عمل به رویکرد دینی در پذیرش فناوری های نو، باعث بازتولید سرمایه مذهبی در ایران می شود.