عوامل موثر در تشکیل و تکامل خاک های منطقه بنافت «حوزه آبخیز کسیلیان مازندران»

تفاوت در ویژگی های مورفولوژیکی، فیزیکی و ژیوشیمیایی خاک ها، بازتاب تفاوت در ترکیب شیمیایی مواد مادری است. به علت اهمیت تاثیر خصوصیات خاک بر بسیاری از برنامه های مدیریتی، هدف از این پژوهش بررسی عوامل تاثیرگذار بر تکامل خاک های مختلف در بخشی از اراضی حوزه آبخیز کسیلیان مازندران است. بدین منظور از پروفیل ها و مقاطع مختلف مطالعه شده، 7 پروفیل به عنوان پروفیل شاهد در کاربری های جنگل، مرتع و کشاورزی منطقه، با سازندهای زمین شناسی متفاوت حفر شد. نمونه ها به آزمایشگاه منتقل و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آنها تعیین شد. سپس خاک ها بر اساس کلید 2014 رده بندی شد. در ادامه، میزان تکامل خاک های مختلف با یکدیگر و علل این تفاوت‎ها مقایسه شد و نتایج نشان داد که اقلیم در منطقه ی تقریبا یکسان و مرطوب سرد بوده و تاثیر آن بر خاک نیز مشابه است، ولی آنچه که حتی تاثیر اقلیم را تعدیل کرده و خاک های متنوعی در منطقه تشکیل داده است، از یک طرف تنوع سازند های زمین شناسی و شیب و پستی و بلندی و از طرف دیگر، نقش انسان در قطع درختان جنگلی و تصرف اراضی در اطراف مناطق مسکونی و تغییر کاربری است. مقایسه ی خاک های اراضی تغییر کاربری یافته با خاک های بکر جنگلی نشان می دهد که روند تخریب خاک با شدت زیاد اتفاق افتاده است؛ به طوری که وجود خاک های انتی سول و اینسپتی سول در مجاورت مالی سول ها، تغییر رده خاک ها را در شرایط مشابه طبیعی (از جمله زمین شناسی و پستی و بلندی) و در اثر تغییرکاربری اراضی نشان می دهد. نتایج این تحقیق می‎تواند الگویی از تغییرات خاک و کاربری اراضی در جنگل‎های هیرکانی باشد. پس توصیه می شود جنگل زدایی در منطقه متوقف و امکان رویش طبیعی درختان جنگلی در اراضی رها شده فراهم شود.