بررسی اثر تمرکز صنعتی در کارایی انرژی بخش صنعت در استان های ایران

بخش صنعت یکی از بخش هایی است که از یک طرف نقش بسزایی را در توسعه اقتصادی دارد و از طرف دیگر دارای انرژی بری بالایی است. در همین راستا تعیین ساختار بهینه صنعت برای کاهش اثرات جانبی منفی توسعه صنعت لازم و ضروری است. در مطالعه حاضر با استفاده از شواهد گزارش شده صنایع کارخانه ای با 10 کارکن و بیشتر برای دوره زمانی 1383 تا 1393 و روش اقتصادسنجی فضایی به بررسی اثر تمرکز صنعتی بر کارایی انرژی پرداخته می شود. شواهد حاصل از اندازه گیری کارایی انرژی با کاربرد رهیافت مرزی تصادفی نشان می دهد که استان بوشهر با مقدار کارایی انرژی 93/0 دارای بیشترین و استان خراسان شمالی با مقدار 134/0 دارای کمترین کارایی انرژی است. همچنین شواهد نشان می دهد که استان بوشهر با مقدار 593/0 و استان مرکزی با مقدار 028/0 به ترتیب دارای بیشترین و کمترین تمرکز صنعتی هستند. نتایج حاصل از برآورد مدل اقتصادسنجی فضایی نشان می دهد که اثر تمرکز صنعتی بر کارایی انرژی منفی و معنادار است، علت آن ناشی از وابستگی تولید در صنایع مختلف است. لذا تنوع سازی فعالیت های صنعتی در مناطق بر اساس پتانسیل مناطق یکی از سیاست های بهینه برای افزایش کارایی انرژی است.