ارزیابی عملکرد ماشین خرمن‏کوب خرفه در مقیاس آزمایشگاهی

خرفه یک سبزی و گیاه دارویی مهم است که در مناطق جنوبی کشور تولید و مصرف می‏شود. اخیرا نیز در صنایع تبدیلی و دارویی به آن توجه خاصی می‏شود. در فرآوری این محصول، عملیات جداسازی دانه‏ی خرفه یکی از مراحل مهم و مشکل به شمار می‏رود. در این پژوهش یک ماشین جدا‏کننده‏ی دانه‏ی خرفه در راستای مکانیزه کردن برداشت این محصول ساخته ارزیابی و آزمایش شد. مهمترین اجزای این ماشین شاسی، موتور، واحد کوبنده لاستیکی، تسمه نقاله حمل محصول و واحد تمیز کننده می‏باشد. پس از طراحی و ساخت دستگاه شاخص تلفات مورد بررسی قرار گرفت. این شاخص به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش مذکور اثر فاکتورهای سرعت دورانی کوبنده در سه سطح 35، 80 و 120 (rpm)، سرعت نوسان الک در سه سطح 180، 200 و 220 (rpm) و نرخ تغذیه در سه سطح 2، 3 و 5 (kg/min) بر درصد تلفات کل را تعیین می کند. نتایج نشان داد اثر هر سه عامل سرعت دورانی کوبنده، نوسان الک و نرخ تغذیه بر درصد تلفات دانه و غلا‏ف‏ها در سطح احتمال 1 درصد معنی‏دار بود. کمترین میزان تلفات در سرعت دورانی 80 (rpm) کوبنده، سرعت نوسان الک 200 (rpm) با نرخ تغذیه 2 (kg/min) برابر 39/9 درصد و بیشترین آن در سرعت دورانی 120 (rpm)، سرعت نوسان الک 220 (rpm) و نرخ تغذیه 5 (kg/min)، با 8/27 درصد مشاهده شد. بازدهی کوبنده در کمترین سطح از تلفات ماشین 92 درصد محاسبه شد. بیشترین ظرفیت خروجی ماشین در کمترین سطح از تلفات 7/2 کیلوگرم بر ساعت بدست آمد و در این سطح از ظرفیت خروجی، انرژی مصرفی ویژه ماشین برابر 1408 (KJ/kg) اندازه گیری شد.