تجزیه و تحلیل نقش اروپا در بازی بزرگ ایندو _ پاسیفیک

امروزه مرکز ثقل سیاست و امنیت بین الملل از حوزه اقیانوس اطلس به حوزه اقیانوس هند و آرام انتقال پیدا کرده است. اصطلاح ایندو _ پاسیفیک واژه ‏ای است که در توصیف این تحول به کار می‏رود. هر یک از قدرت‏های مهم بین المللی درصدد نقش آفرینی در این حوزه‏ اند. مقاله حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که «اروپا در بازی بزرگ ایندو _ پاسیفیک چه نقشی ایفا می‏ کند؟» فرضیه مقاله که به روش توصیفی _ تحلیلی بررسی شده آن است که هم اینک اتحادیه اروپا در دو سطح «واحد‏های ملی» و «اتحادیه ای» نفوذ موثری در حوزه اقیانوس هند و اقیانوس آرام پیدا کرده است، اما برای ایفای نقش موثرتر می‏ تواند به نهادسازی در این حوزه مبادرت ورزد. علاقه کشورهای منطقه به نگرش هنجاری اتحادیه اروپا و نگرانی این کشورها از پیامدهای منفی رقابت چین و آمریکا در منطقه، فرصت مناسبی را برای نقش آفرینی اروپا در حوزه ایندو_پاسیفیک فراهم کرده است. به علاوه تلاش آمریکا برای ایجاد نظم منطقه ‏ای که در شکل استراتژی ایندو_پاسیفیک نمود یافته و تلاش چین برای ایجاد نظم منطقه ‏ای که در شکل ابتکار «کمربند _ جاده» تجلی یافته، همدیگر را خنثی می‏ کنند و این نیز به اروپا امکان می ‏دهد تا با اتخاذ استراتژی «میان نهادگرایی» به نظم منطقه ‏ای حوزه اقیانوس هند و آرام سامان بخشد. چنین نتیجه‏ ای در چهارچوب تیوری «توازن نقش»، عملا نقش اروپا را در کنار آمریکا و چین در روند تحولات نظم منطقه‏ ای و جهانی تقویت می‏ کند.