ارتباط سنگ کلیه با تراکم معدنی و پارامترهای بیوشیمیایی استخوان

سنگ های کلیوی غالبا با یک اختلال متابولیکی همراه است که می تواند بر متابولیسم استخوان تاثیر بگذارد و نتیجه آن کاهش در توده استخوان و استئوپروز است. جمعیت مورد مطالعه مردان و زنان 20 تا 76 ساله ساکن شهر تهران بودند. این افراد در طرح جامعه پیشگیری و درمان پوکی استخوان شرکت داشتند و با نمونه گیری خوشه ایاز سطح شهر تهران بزرگ انتخاب شدند. معیارهای خروج از مطالعه ابتلا به بیماری های غدد درون ریز، روماتولوژی و بیماری های مزمن آرتریت روماتویید، کم کاری یا پرکاری تیرویید، پاراتیروئید و آدرنال، دیابت قندی، نارسایی کلیه، نارسایی پیشرفته کبدی و هرنوع سرطان بود. سنجش تراکم معدنی استخوان با استفاده از روش DEXA در ناحیه لگن و ستون فقرات کمری انجام شد.
در مجموع 830 نفر در سنین 20 تا 76 سال در این مطالعه شرکت نمودند. 8.2 درصد (68نفر) از موارد سابقه ابتلا به سنگ کلیه داشتند. شیوع ابتلا به این بیماری در زنان 6.4 درصد و در مردان 11.2 درصد بود که اختلاف معنی داری را بین دو جنس نشان می دهد (P=0.02). تراکم معدنی استخوان در ناحیه ستون فقرات کمری در زنان با سابقه سنگ کلیه کمتر از زنان سالم بود (P=0.002). در زنان با سابقه سنگ کلیه فراوانی استئوپنی و استئوپروز به ترتیب 53.3 درصد و 16.7 درصد و در زنان سالم به ترتیب 35.7 درصد و 11.2 درصد بود که شیوع بالاتری را در زنان با سابقه سنگ کلیه نشان می دهد (P=0.04،X2=6.05)در زنان با سابقه سنگ کلیه میزان آلکالن فسفاتاز و ویتامین D سرمی به ترتیب 75 ± 191 و 46 نانومول بر لیتر (با حدود اطمینان 95% بین 59.9-33.9) بود که نسبت به زنان سالم بالاتر بود (P=0.002، P=0.003)این مقادیر در زنان سالم به ترتیب 71 ± 154 و 35 نانومول بر لیتر (با حدود اطمینان 95% بین 40.05-30.6) بود. در مردان تفاوت معنی داری میزان آلکالن فسفاتاز و ویتامین D سرمی در زیر گروه های مورد بررسی مشاهده نشد.
در بیماران با سابقه سنگ کلیه استئوپنی و استئوپروز شیوع بالایی دارند. همچنین مصرف مدت رژیم کم کلسیم موجب افزایش سطح آلکالن فسفاتاز و دفع ادراری هیدروکسی پرولین می شود در حالیکه PTH سرمی و CAMP اوری نرمال است.