بررسی پتانسیل گیاه پالایی و عملکرد گیاه آفتابگردان زینتی تحت تاثیر لجن فاضلاب

بسیاری از گیاهان زینتی توانایی استخراج فلزات سمی از خاک را داشته و قادرند مقادیر بالایی از فلزات را در اندام های خود ذخیره کنند و از آنجایی که وارد زنجیره غذایی انسان نمی شوند، فاقد مشکلات سلامتی برای انسان می باشند. این پژوهش با هدف تعیین عملکرد گیاه آفتابگردان زینتی و بررسی توانایی گیاه پالایی فلزات سنگین موجود در خاک توسط آن انجام شد. این پژوهش با سه سطح لجن مربوط به تصفیه خانه فاضلاب جنوب تهران، شامل 0، 10 و 20% وزنی خاک، در سه تکرار و در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی روی گیاه آفتابگردان زینتی انجام شد. نتایج نشان داد که کاربرد لجن فاضلاب سبب افزایش معنی دار غلظت فلزات سنگین و عملکرد تر و خشک بخش های مختلف گل در گیاه شد. استفاده از لجن فاضلاب به میزان 20% وزنی خاک، از نظر شاخص رشد مانند وزن تر (ریشه و اندام هوایی به ترتیب 03 /12 و g 56/48)، وزن خشک (ریشه و اندام هوایی به ترتیب 97/1 و g 69/8)، ، قطر ساقه (cm 78/0)، ارتفاع ساقه (cm 4/19) و قطر گل (cm 44/7) و  نیز غلظت فلزات سنگین سرب (ریشه و اندام هوایی به ترتیب  09/9 و mg/kg  35/4)، نیکل (ریشه و اندام هوایی به ترتیب  65/3 و mg/kg  04/2) و کادمیوم (ریشه و اندام هوایی به ترتیب  598/0 و mg/kg  364/0)، مناسب تر بود. با توجه به فاکتور تجمع زیستی ریشه بالای یک و فاکتور انتقال کم تر از یک، گیاه آفتابگردان زینتی یک گیاه مناسب برای جذب و انتقال فلزات سنگین بوده که با سازوکاری تثبیت گیاهی، از ورود فلزات سنگین به بخش های هوایی جلوگیری می کند.