بررسی تاثیر محلول پاشی اپی براسینولید بر فعالیت برخی آنزیم های آنتی اکسیدان، نیترات ردوکتاز و رنگدانه های فتوسنتزی لوبیا تحت تنش خشکی

به منظور بررسی واکنش برخی پارامترهای فیزیولوژیکی لوبیا و امکان افزایش عملکرد دانه این گیاه با کاربرد اپی براسینولید تحت تنش خشکی، پژوهشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در سال زراعی 1395-1394 اجرا شد. در این پژوهش، شرایط آبیاری در دو سطح شامل آبیاری مطلوب و اعمال تنش خشکی به عنوان عامل اصلی و دو ژنوتیپ لوبیا شامل رقم کوشا و ژنوتیپ COS16 و چهار غلظت براسینواسترویید شامل عدم مصرف (شاهد)، دو، چهار و شش میکرومولار به صورت فاکتوریل در کرت های فرعی قرار گرفتند. در مرحله گلدهی، تنش خشکی اعمال شد و همزمان با اعمال تنش خشکی، بوته های لوبیا با براسینواسترویید (اپی براسینولید) محلول پاشی شد. نتایج نشان داد که فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان تحت تنش خشکی به طور معنی داری در مقایسه با شرایط آبیاری مطلوب افزایش پیدا کرد، به طوری‎که اعمال تنش خشکی به ترتیب باعث افزایش 89/38، 09/84، 46/40 و 37/27 درصد در فعالیت کاتالاز، گایاکول پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز و سوپراکسید دیسمیوتاز نسبت به آبیاری مطلوب شد. همچنین بالاترین فعالیت آنزیم های کاتالاز، گایاکول پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز و سوپراکسید دیسمیوتاز با کاربرد غلظت های مختلف اپی براسینولید در شرایط اعمال تنش خشکی حاصل شد. کاربرد اپی براسینولید با افزایش فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز و محتوای کلروفیل و کاروتنوییدها باعث افزایش عملکرد دانه ژنوتیپ های لوبیا در هر دو شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی شد. بالاترین عملکرد دانه با کاربرد غلظت 2 میکرومولار اپی براسینولید با میانگین 2/2068 کیلوگرم بر هکتار به دست آمد. در بین ژنوتیپ های مورد مطالعه نیز رقم کوشا در شرایط آبیاری مطلوب با میانگین 45/3025 کیلوگرم بر هکتار بیشترین عملکرد دانه و ژنوتیپ COS16 در شرایط تنش خشکی با میانگین 89/980 کیلوگرم بر هکتار کمترین عملکرد دانه را نشان دادند. بنابراین کاربرد اپی براسینولید را به‏عنوان راهکاری جهت افزایش مقاومت به تنش خشکی و افزایش عملکرد دانه لوبیا در شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی می توان پیشنهاد نمود.