اثر زمان کاشت بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد ژنوتیپ های جو دیم (.Hordeum vulgare L) در شرایط اقلیمی مشهد

به منظور ارزیابی عملکرد دانه ژنوتیپ های جو دیم در زمان های کاشت و تعیین ارقام مناسب برای جبران کاهش عملکرد ناشی از تاخیر در کاشت، این آزمایش طی دو سال زراعی 1395-1394 و 1396-1395 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی طرق مشهد اجرا شد. در این آزمایش دو زمان کاشت پاییزه و انتظاری و نه رقم و سه لاین امیدبخش جو به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مورد مقایسه قرار گرفتند. زمان های کاشت کرت های اصلی و ژنوتیپ های جو کرت های فرعی را تشکیل دادند. ژنوتیپ های جو شامل سهند، آبیدر، انصار، نادر، Yea168، سرارود1، خرم، ایذه، ماهور بودند. نتایج نشان داد که از نظر صفات گیاهی و عملکرد دانه تفاوت معنی داری بین ژنوتیپ های مورد بررسی وجود داشت. در زمان کاشت پاییزه، اغلب ژنوتیپ های مورد ارزیابی مرحله گرده افشانی را در دامنه مطلوب دمایی سپری کرده و با تاخیر در کاشت (کشت انتظاری)، گرده افشانی اغلب ژنوتیپ ها خارج از این دامنه و با شرایط تنش گرما مصادف شد. ارقام ماهور و خرم به ترتیب با میانگین 2291 و 2119 کیلوگرم در هکتار  بیشترین و ارقام آبیدر، انصار و سرارود1 به ترتیب با میانگین 1518، 1619 و 1625 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد دانه را داشتند. بر اساس نتایج بدست آمده ارقام ماهور و خرم برای کشت در منطقه مورد مطالعه و سایر مناطق مشابه مناسب بوده و در شرایط با احتمال یخبندان زمستانه و بروز خسارت سرما، ارقامی نظیر نادر و سهند مناسب تر خواهند بود. برای زمان کاشت دیرهنگام (کشت انتظاری) فقط ارقام بهاره ماهور و خرم به علت سازگاری بهتر به شرایط محیطی و عملکرد دانه بالا مناسب تر شناخته شدند.