مدلسازی دینامیکی اثرات تعاونی‏های تولید روستایی بر مناطق روستایی

مطالعات انجام شده در نقاط مختلف جهان و ایران نشان می‏دهد که تعاونی‏های تولید به‏عنوان یک نظام بهره‏برداری مناسب، می‏تواند با ایجاد زمینه‏های مناسب بر کم و کیف عملکرد کشاورزان و توسعه کشاورزی تاثیر داشته باشد و همچنین از موثرترین شبکه‏های موجود در سطح روستا هستند که به‏طور مستقیم به کشاورزان و توده‏های روستایی خدمت و در تحقق برنامه‏های کلان کشور نقش مهمی ایفا می‏کنند. لذا کارکردهای موثر تعاونی‏ها می‏توانند نقش آن‏ها را در توسعه روستایی پر رنگ‏تر نماید. در این راستا پژوهش حاضر با رویکرد کمی - کیفی به منظور طراحی مدل دینامیکی کارکردهای تعاونی‏های تولید روستایی استان لرستان انجام شد. جامعه‏ی آماری مورد مطالعه شامل 2602 اعضای تعاونی تولید روستایی استان لرستان بود که در بخش کمی با استفاده از جدول کرجسی مورگان 335 نفر به روش نمونه‏گیری تصادفی برای مطالعه شدند. اما روش نمونه‏گیری در بخش کیفی به صورت هدفمند بود. در بخش کیفی به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات به‏دست آمده از روش تحلیل محتوای ادراکی جهت مدل‏سازی دینامیکی و خروجی‏های روش گرندد تیوری (نظریه‏ زمینه‏ای) به منظور ترسیم مدل دینامیکی از نرم‏افزار Vensim استفاده گردید. در بخش کمی نتایج نشان داد مهم‏ترین اثرات اجتماعی، اقتصادی، فردی و زیست محیطی تعاونی‏های تولید روستایی به ترتیب شامل ایجاد همدلی و اعتماد تعاونی در راستای تولید محصولات کشاورزی و بهره‏برداری، فرایند بیمه تامین اجتماعی، بیمه روستایی و عشایری اعضا، یجاد احترام، روابط دوستانه و حس آرامش و همدلی بین اعضا و عرضه‏ی کود و سم و تامین نهاده‏های مورد نیاز کشاورزان بوده است.