نقدی بر مشروعیت حق حبس در عقد نکاح

از دیرباز میان فقها و دانشمندان اختلاف است که آیا در عقد نکاح، زوجه از حق حبس، متمکن است؟ یا قایل شدن به آن، مبنای شرعی و وجاهت علمی ندارد؟ دلیل اختلاف علما، شباهت برخی از احکام نکاح به معاوضات است. ازاین رو، عده کثیری از فقها، عقد نکاح را معاوضه و یا در حکم معاوضه دانسته و مهر و بضع را با عوض و معوض در عقد بیع مقایسه کرده اند. یافتن پاسخ به این اختلاف ریشه دار، می تواند گره گشای بخشی از اختلافات امروزی زوجین باشد. حاصل پژوهش نشان می دهد، حق حبس در عقد نکاح برخلاف حق حبس در معاملات، پشتوانه شرعی و قابل قبول ندارد و با تشیید و تحکیم مبانی خانواده و استواری روابط خانوادگی، مغایر است. اجماع فقها در اعصار مختلف نیز به دلیل وجود مستندات روایی، اجماع مدرکی بوده و محرز نمی باشد. پژوهش حاضر به روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه ای صورت گرفته است.