تحریم های بین المللی و روابط ایران و روسیه 1384-1392

جمهوری اسلامی ایران از دهه 80 شمسی تاکنون بر یک سیاست شرقی تاکید کرده که روابط با روسیه بخش مهمی از آن بوده و این موضوع به ویژه در سال های 1384 تا 1392 با جدیت بیشتری در سیاست های اعلامی و عملیاتی دنبال شده است. اما مساله اصلی در این روابط آن است که با وجود نگرش شرقی در سیاست خارجی ایران در آن دوره در عمل روابط سیاسی محدود شده و سپس مبادلات اقتصادی دو طرف کاهش یافت و در این رابطه تاثیر تحریم های بین المللی، تحریم های مصوب شورای امنیت سازمان ملل متحد با مشارکت کشورهای غربی و شرقی از اهمیت زیادی برخوردار بوده است و لذا این پرسش مطرح می شود که تحریم های بین المللی چگونه و تا چه میزان بر کاهش روابط تهران و مسکو در عصر سیاست شرقی تاثیر داشته اند؟ ایده محوری در این مقاله آن است که « کاهش روابط دو کشور بیشتر متاثر از تحریم های بین المللی بوده و این تحریم ها به خاطر پایبندی روسیه به رژیم های امنیتی و هنجاری بین المللی برخاسته از توافقات بین المللی و نیز رای مثبت به قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد در تحریم ایران از یک سو و ماهیت الزام آور آنها از سوی دیگر، روابط دو طرف را به شدت کاهش داده و سیاست شرقی ایران را با چالش روبه رو کرده اند». در این نوشته برای نشان دادن رابطه تحریم ها و روابط دو کشور از روش همبستگی متغیر ها بهره جسته و برای تحلیل دلایل پیوستن روسیه به قطعنامه های تحریمی سازمان ملل متحد علیه ایران از روش تحلیل کیفی داده های موجود در کتابخانه ها، تارنما ها و نیز دیدگاه های برخی صاحبنظران پرداخته ایم.