هشدار اولیه بیابان زایی آبخوان دشت مشهد بر اساس پیش بینی پارامترهای کمی و کیفی آب زیرزمینی

در این تحقیق جهت پیش بینی و تعیین آستانه هشدار بیابان زایی از مدل سازی پارامترهای کمی و کیفی منابع آب زیرزمینی استفاده شد. داده های 62 چاه پیزومتری و 55 چاه های کیفی از شرکت منابع آب ایران و همچنین شرکت آب منطقه ای استان خراسان رضوی جمع آوری شد. پیش پردازش داده های آماری، رفع داده های ناقص و گمشده، تحلیل های آماری از جمله آزمون من کندال و همبستگی پیرسون انجام شد. نقشه شاخص های کمی و کیفی آب زیرزمینی از نظر شدت بیابان زایی و آستانه هشدار هر شاخص بر اساس مدل ایرانی ارزیابی پتانسیل بیابان زایی (IMDPA)  کلاس بندی و نقشه شدت و هشدار بیابان زایی برای یک دوره 20 ساله (1375-1395) تهیه شد. برای پیش بینی مقادیر کمی آب زیرزمینی از داده های ماهانه تراز سطح آب زیرزمینی به صورت متوالی استفاده شد و با استفاده از نرم افزار MATLAB 2015 و هوش مصنوعی پیش بینی داده ها برای سال 1400 صورت گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین هشدار شاخص های کمی و کیفی آب براساس شدت بیابان زایی مربوط به شاخص افت می باشد و بعد از آن بیشترین هشدار مربوط به شاخص هدایت الکتریکی است. شاخص نسب جذبی سدیم از نظر شدت بیابان زایی در کلاس ناچیز قرار دارد و تنها در سال 1400 بخش جنوبی آبخوان دشت مشهد در شرایط هشدار قرار خواهد گرفت. از نظر میزان کلر فعلا آبخوان دشت مشهد در شرایط هشدار قرار نگرفته است. اما با توجه به ارزیابی روند تغییرات این شاخص در آینده ممکن است در آستانه هشدار قرار گیرد.