آیین های عاشورایی در دوره سلجوقی: زمینه ها و فرصت های مانایی

با سقوط دولت آل بویه (حک.: 334-447 ه.ق.) و به قدرت رسیدن سلجوقیان (حک.: 431-590 ه.ق.) برگزاری آیین های عاشورایی، علی رغم سخت گیری های هییت حاکمه در نیمه اول عصر سلجوقی، همچنان در میان امامیه استمرار داشت، و در منابع تاریخی کم و بیش گزارش شده است. پژوهش حاضر به آیین های عاشورایی عصر سلجوقی، زمینه ها و فرصت های مانایی و برگزاری مراسم عاشورا، گونه های عزاداری امام حسینj، عزاداری سنیان حنفی و شافعی، عزاداری زنان، مناقب خوانی، مرثیه سرایی و تعزیه پرداخته است.  یافته های پژوهش با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی نشان می دهد که زمینه ها و فرصت هایی در دوره سلجوقی وجود داشته که سبب مانایی آیین های عاشورایی بوده است. آیین های عاشورایی، و زمینه ها و فرصت هایی که موجب استمرار این آیین ها شده، هدف این پژوهش است. آیین های عاشورایی در این عصر خودجوش بوده است. هر زمان که شیعیان اوضاع و احوال سیاسی مناسب و فرصت مساعدی می یافتند، در ایام محرم، به ویژه روز عاشورا، آیین های عزاداری مخصوص امام حسینj برپا می کردند. همان آیین های عاشورایی که در عصر آل بویه وجود داشته، در این دوره هم کمابیش استمرار داشته و منقطع نشده است.