ارزیابی پایداری عملکرد دانه ی ژنوتیپ های امید بخش جو با استفاده از تجزیه به مولفه های هماهنگ اصلی

تجزیه ساختار اثر متقابل ژنوتیپ و محیط در بررسی پایداری گیاهان ضروری می باشد. به منظور بررسی اثر متقابل ژنوتیپ و محیط روی عملکرد دانه و شناسایی ژنوتیپ های پایدار جو در مناطق گرم و مرطوب، 16 ژنوتیپ جو به همراه دو رقم شاهد در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در چهار منطقه گچساران، مغان، خرم آباد و گنبد به مدت سه سال (98-1396) ارزیابی شدند. تجزیه مرکب داده های عملکرد در 12 محیط نشان داد که ژنوتیپ ها و محیط ها اختلاف معنی دار داشتند و اثر متقابل ژنوتیپ و محیط نیز معنی دار بود. معنی دار بودن اثر متقابل نشان می دهد که عملکرد ژنوتیپ ها در محیط ها یکسان نبوده است. اثر متقابل ژنوتیپ و محیط با استفاده از روش چند متغیره تجزیه به مولفه های هماهنگ اصلی مورد تجزیه قرار گرفت. با در نظر گرفتن میانگین کل، 12 محیط به دو گروه با عملکرد بالاتر از میانگین کل ((H و پایین تر از از میانگین کل (L) تقسیم شدند. با استفاده از نمودارهای MST و فاصله از مرکز نمودار، ژنوتیپ های G13 (43/2 تن در هکتار)، G2 (38/2 تن در هکتار) و G14 (29/2 تن در هکتار) برای مناطق با عملکرد کمتر از میانگین کل آزمایش مناسب و قابل توصیه بودند. در مناطق با عملکرد بالاتر از میانگین کل، ژنوتیپ های G2 (38/2 تن در هکتار)،  G9(24/2 تن در هکتار)، G18 (32/2 تن در هکتار) و G14 (29/2 تن در هکتار) چندین بار در راس نمودارهای MST قرار گرفتند  و قابل توصیه برای مناطق با عملکرد بیشتر از میانگین کل بودند.