تاثیر دور آبیاری، اسید هیومیک و محلول پاشی متانول بر صفات مورفولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد دانه کاسنی (.Cichorium intybus L)

با هدف بررسی امکان افزایش کارایی مصرف آب و تحمل به کم‌آبی با کاربرد اسید هیومیک و محلول‌پاشی متانول و نیز تاثیر استفاده از این مواد در سطوح مختلف آبیاری بر صفات مورفولوژیکی و عملکردی کاسنی آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1394 اجرا شد. در این پژوهش، دور آبیاری در سه سطح (70، 140 و 210 میلی‌متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A) به‌عنوان فاکتور اصلی، محلول‌پاشی با متانول در دو سطح (صفر و 21 درصد حجمی) و اسید هیومیک با دو سطح (صفر و 10 لیتر در هکتار) به‌عنوان فاکتورهای فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد برهمکنش دور آبیاری و محلول‌پاشی متانول بر ارتفاع بوته، تعداد آکن در گیاه، تعداد دانه در گیاه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و کارایی مصرف آب دانه و برهمکنش دور آبیاری و اسید هیومیک بر ارتفاع بوته، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک معنی‌دار شد. بیشترین عملکرد دانه کاسنی در تیمارهای محلول‌پاشی متانول (2/57 گرم در متر مربع) و کاربرد اسید هیومیک (5/55 گرم در متر مربع) در شرایط آبیاری مطلوب حاصل شد، اما بیشترین کارایی مصرف آب دانه کاسنی از محلول‌پاشی متانول و در شرایط تنش متوسط کم‌آبی حاصل شد. به‌طور کلی نتایج نشان داد که جهت دستیابی به حداکثر عملکرد دانه کاسنی می‌توان از آبیاری پس از 70 میلی‌متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر و محلول‌پاشی 21 درصد حجمی متانول یا کاربرد 10 لیتر در هکتار اسید هیومیک در منطقه بیرجند استفاده کرد.