بررسی اثر تغییرات کاربری اراضی بر فرسایش خاک و تولید رسوب در حوضه رامهرمز با استفاده از طبقه بندی شیءگرا و مدل RUSLE

فرسایش خاک یک مشکل جهانی است که منابع آب و خاک را تهدید می کند و تغییرات کاربری اراضی یکی از عوامل مهم در فرسایش خاک می باشد. هدف این پژوهش ارزیابی اثر تغییرات کاربری بر فرسایش خاک و تولید رسوب در حوضه رامهرمز در استان خوزستان می باشد. برای این کار از تصاویر ETM+ (2002) و OLI (2019) ماهواره لندست استفاده شد. ابتدا تصاویر ماهواره ای با الگوریتم ماشین بردار پشتیبان (SVM) روش شیءگرا طبقه بندی شده و تغییرات کاربری در سال های 2019-2002 بررسی گردید. سپس فرسایش خاک با استفاده از مدل RUSLE محاسبه شده و میزان بار رسوب در منطقه برآورد گردید. نتایج پژوهش نشان داد که مناطق مسکونی، اراضی بایر و زراعت دیم به ترتیب به میزان 86/3520، 72/7041 و 29/5281 هکتار افزایش مساحت داشته و پهنه های آبی، مراتع و زراعت آبی به ترتیب 43/1760، 02/12323 و 43/1760 هکتار از مساحت خود را از دست داده اند. نتیجه تغییر این مساحت ها کاهش پوشش طبیعی خاک و افزایش فرسایش در منطقه بوده است. با درنظرگرفتن حد خاکسازی حدود یک تن در هکتار در سال ملاحظه گردید که برای سال 2002 حدود 24/43 درصد و برای سال 2019 حدود 99/64 درصد از مساحت منطقه مقدار فرسایش از حد قابل قبول بیشتر بوده است. نتایج محاسبات روش های نسبت تحویل رسوب نیز نشان داد میزان نسبت تحویل رسوب بین 07/0 تا 28/0 و حداکثر بار رسوب بین 18/0 تا 63/0 تن در هکتار در سال متغیر است. بنابراین نتایج این پژوهش، لزوم پرداختن به مساله فرسایش خاک در منطقه و ارایه راهکارهای مدیریتی را روشن می کند.