مقایسه روش های استوانه مضاعف و زمان ماندابی برای اندازه گیری نفوذ آب در خاک های مختلف تحت آبیاری بارانی

روش های استوانه مضاعف و زمان ماندابی، دو روش میدانی برای تعیین سرعت نفوذ در سیستم آبیاری بارانی هستند. ولی شرایط مرزی و ماهیت جریان روی سطح خاک، در سیستم آبیاری بارانی متفاوت با روش استوانه مضاعف است. هدف این پژوهش مقایسه ارتباط مقادیر اندازه گیری شده نفوذ با روش استوانه مضاعف و زمان ماندابی در خاک های با بافت مختلف بود. فاکتور اول شامل دو روش زمان ماندابی و استوانه های مضاعف و فاکتور دوم شامل پنج نوع (بافت) خاک در استان اصفهان بودند که در سه تکرار در قالب طرح آماری فاکتوریل بررسی شدند. براساس نتایج، میانگین مقادیر سرعت نفوذ و نفوذ نهایی با روش استوانه مضاعف به ترتیب 7/2 و 5 برابر میانگین مقادیر سرعت نفوذ و نفوذ نهایی با روش زمان ماندابی بود. اختلاف مقادیر نفوذ در مزارع با بافت درشت تر (لوم رسی شنی) بیش از مزرعه با بافت لوم رسی بود. بیشینه سرعت نفوذ نهایی در مزرعه با بافت خاک شن لومی و کم ترین میزان نفوذ نهایی در مزرعه با بافت خاک لوم رسی مشاهده شد. با توجه به تفاوت سرعت نفوذ در دو روش پیشنهاد می‏شود برای طراحی سیستم‏های آبیاری بارانی از روش زمان ماندابی برای تعیین مقادیر سرعت نفوذ استفاده شود. در صورت استفاده از روش‏ استوانه مضاعف، توصیه می گردد مقادیر نفوذ پیش از کاربرد با معادله‏های توسعه داده شده اصلاح و تعدیل شوند.