بررسی نقش موقعیت گذرگاهی در قدرت ملی، مورد مطالعه: کشور ایران

ترانزیت عامل مهمی برای افزایش قدرت ملی کشورها است. ایران با داشتن موقعیت گذرگاهی در موقعیت مطلوبی قراردارد وعلیرغم ظرفیت‎ها و پارامترهای جغرافیایی، در بهره‌برداری از این ظرفیت با وضعیت مطلوب فاصله زیادی دارد. در این پژوهش با گردآوری اطلاعات و ارزیابی یافته‌های بدست آمده از منابع کتابخانه‌ای و میدانی ضمن اریابی حجم فعلی ترانزیت (نفتی و غیرنفتی) ایران و همچنین مقایسه عملکرد ایران با سایر مسیرهای ترانزیتی، به بررسی وضعیت گذرگاهی ایران و نقش آن بر درآمد ملی و همچنین قدرت ملی پرداخته شده است. در این زمینه پرسشنامه‌ای طراحی‌شد شامل 8 متغیر که هرکدام از متغیرها با روش‌های آماری و با استفاده از نرم‌افزار spss مورد تحلیل و ارزیابی قرارگرفته‌اند. با توجه به یافته‌های پژوهش، می‌توان نتیجه گرفت که استفاده از موقعیت گذرگاهی کشور در افزایش قدرت کنترلی و نیز تامین امنیت ملی نقش بسزایی دارد. همچنین باعث تولید شغل و افزایش درآمد و ارزآوری می‌شود که خود عاملی برای رونق اقتصادی است. بنابراین، با توجه به اینکه هرکدام از شاخص‌ها و پارامترهای مطرح شده در افزایش قدرت ملی نقش دارند می‌توان نتیجه گرفت که کشور ایران می‌تواند با استفاده از موقعیت گذرگاهی، قدرت ملی خود را افزایش دهد و منزلت ژیوپلیتیکی خود را نیز بهبود بخشد.