ارزشیابی یک برنامه آموزش مداوم پزشکی درباره سنگ های ادراری

با توجه به اهمیت آموزش مداوم پزشکی و نقش آن در کیفیت ارایه خدمات بهداشتی - درمانی و نظر به این که علی رغم برگزاری بیش از سه هزار برنامه آموزش مداوم در کشور، نتایج برگزاری آن مشخص نشده است. این پژوهش به منظور تعیین تاثیر یک برنامه آموزش مداوم پزشکی در زمینه سنگ های ادراری طی سالهای 77 - 1376 در شهر تهران انجام گرفت. تحقیق حاضر با روش کارآزمایی آموزشی (Educational trial) بر روی 100 نفر از پزشکان عمومی دارای مطب شخصی در تهران صورت پذیرفت. طی این مطالعه اثر آموزش، (دو دوره 50 نفری) بر میزان آگاهی، نگرش و عملکرد پزشکان در اداره سه وضعیت درد کولیک کلیوی، سنگ حالب و سنگ دفع شده قبل و بعد از اجرای برنامه مورد بررسی قرار گرفت، عملکرد با اعزام دانشجویان پزشکی تعلیم دیده به عنوان بیمار تقلیدی (یک هفته قبل و دو ماه بعد از برنامه سنجیده گردید. آگاهی با استفاده از 29 سوال چهار گزینه ای در موضوع سنگ های ادراری و نگرش بر اساس طیف Likert و پیشنهاد ده گویه (ltem) اندازه گیری شد، تاثیر برنامه با آزمون های McNemar ،X2 و Sign مورد قضاوت قرار گرفت. از 100 پزشک عمومی مورد بررسی، اطلاعات به دست آمده از فرم های قبل و بعد در مورد 80 پزشک کامل بود، از این تعداد، 19 نفر (24 درصد) زن و 61 نفر (76 درصد) مرد در گروه سنی 12/5±43/2 سال با مدت زمان پس از فارغ التحصیلی 11/9±14/5 سال بودند. اجرای برنامه آموزش مداوم سنگ های ادراری بر آگاهی و نگرش پزشکان تاثیر مثبت داشته به گونه ای که این تاثیر تا دو ماه پس از برنامه نیز بر جای مانده است (0/001>P). در اداره سه وضعیت عملکردی مورد بررسی، اجرای برنامه تنها در نحوه اداره بیمار با سنگ حالب موفق بوده و در دیگر جنبه های عملکردی از نظر آماری معنادار نمی باشد. تجویز سرم در بیماران مبتلا به کولیک کلیوی به طور بارزی کاهش داشته است (0/01>P) تهیه محتوای آموزشی متناسب با نیاز فراگیران و انتقال محتوا با مشارکت آنان می تواند منجر به ارتقای آگاهی و نگرش گردیده و بر عملکرد پزشکان عمومی تاثیر گذارد اما جهت تغییر رفتار دیگر روش های آموزشی باید به کار گرفته شود.