غربالگری برای شناسایی کمکاری مادرزادی تیروئید در تهران: اثر کمبود ید در افزایش گذرای TSH در نوزادان

در دو دهه اخیر در رابطه با فعالیت غده تیرویید در هنگام تولد پژوهشهای عمده ای انجام شده است (1-3) و غربالگری جهت شناسایی کمکاری مادرزادی تیرویید Neonatal) screening for congenital hypothyroidism) در بسیاری از کشورهای جهان روزانه انجام میشود (64). با اندازه گیری T4 و TSH در خون بندناف و یا خون نوزاد، می توان موارد مشکوک به کم کاری تیرویید را شناسایی کرد. پس از اطمینان از تشخیص، درمان با تیروکسین را بایستی از هفته های اول زندگی شروع کرد تا از بروز عوارض عصبی-روانی و عقب افتادگی ذهنی این کودکان پیشگیری به عمل آید برنامه های غربالگری برای کمکاری مادرزادی تیرویید نه تنها از نظر انسانی و ارزشهای اجتماعی بلکه از نظر اقتصادی نیز حایز اهمیت می باشد. زیرا هزینه نگهداری و درمان بیماران و عوارض همراه با کم کاری تیرویید و عقب افتادگی ذهنی در یک جامعه، بمراتب بیش از هزینه های غربالگری برآورد شده اند.در ژاپن و کشورهای آمریکای شمالی که بد به حد کافی مصرف می شود، به ترتیب از هر 7000 و 4250 نوزاد (7 و 8) یک نفر مبتلا به کم کاری تیرویید می باشد، حال آنکه در کشورهای اروپایی که کمبود ید خفیف دارند از هر 3600 نفر یک نوزاد با کمکاری تیرویید متولد میشود (9)،در نوزادانی که در مناطق دچار کمبود ید متولد می شوند، در سالهای اخیر افزایش زودگذر TSH گزارش شده است (10 و 11)، درصد بازخوانی (Recall fercent) برای انجام مجدد آزمونهای تیرویید دو تا چهار هفته پس از تولد در نوزادانی که دارای TSH بالا و یا T پایین هستند در مناطقی که دچار کمبود ید هستند افزایش نشان می دهد و در ضد بازخوانی با متوسط میزان ید ادرار افراد آن منطقه نسبت معکوس دارد (12) در سالهای 1366 تا 1368، هنگامی که برای جلوگیری از کمبود ید در ایران اقدامهای پیشگیری کننده شروع نشده بود، جهت انجام برنامه سرند کردن برای شناسایی نوزادان مبتلا به کم کاری تیرویید، در شهر تهران یک مطالعه اولیه انجام گرفت. نتایج این مطالعه که افزایش TSH و کاهش T4 و T3 را در تعداد زیادی از نوزادان نشان می داد، آنقدر غافلگیر کننده بود که این برنامه متوقف شد و مصرف نمک یددار در کشور به گونه همگانی درآمد. گزارش کنونی، روش و نتایج بررسی اولیه را  مورد بحث قرار می دهد.