ارزیابی اثر فعالیت جایگاه دفع پسماندهای جامد شهری بر کیفیت خاک مجاور آن- مطالعه موردی- محل دفع زباله سراوان رشت

سلامت خاک وابسته به منشا تشکیل دهنده، کاربری و مدیریت آن است. در این پژوهش، اثرات فعالیت جایگاه دفع زباله سراوان رشت، گیلان، از طریق شاخص های کیفیت تجمعی ساده، وزنی و نمرو بررسی شد. براساس فاصله از جایگاه، شیب، ارتفاع و مسیر حرکت شیرابه، 32 نمونه مرکب از عمق 15-0 سانتی متر با پوشش گیاهی یکسان در سه تکرار برداشت گردید. 17ویژگی خاک به عنوان مجموعه کل داده ها اندازه گیری شدند. میانگین ویژگی های آهن و فسفر قابل دسترس، هدایت الکتریکی و نیتروژن کل به طور معنی داری بیشتر از شاهد و میانگین روی و مس قابل دسترس، کربن آلی، تنفس پایه، کربن زیتوده ی میکروبی و فعالیت آنزیم های اوره آز و فسفاتاز قلیایی به طور معنی داری کمتر از شاهد بود (01/0p <). از طریق تجزیه به مولفه اصلی، از چهار مولفه با سهم %73 از واریانس کل، شش ویژگی (کربن زیتوده میکروبی، سیلت، فسفر و مس قابل دسترس، رس و هدایت الکتریکی)، به عنوان مجموعه حداقل داده ها انتخاب شدند. میانگین شاخص کیفیت تجمعی ساده و وزنی از طریق مجموعه کل داده ها در مسیر عبور شیرابه (به ترتیب 54/0 و 51/0) و اراضی کشاورزی پایین-دست (به ترتیب 55/0 و 52/0) با درجه کیفیت به ترتیب III و IV، تفاوت معنی داری با شاهد (به ترتیب 62/0 و 63/0) با درجه کیفیت به -ترتیب II، III داشته و مبین کاهش کیفیت خاک در مسیر شیرابه و اراضی کشاورزی پایین دست است. درجه کیفیت با مجموعه حداقل داده ها برای همه شاخص های کیفیت خاک در معرض فعالیت جایگاه و شاهد یکسان بود. براساس نتایج، تغییر کاربری عرصه های جنگلی به جایگاه دفع زباله سبب کاهش کیفیت خاک در مسیر حرکت شیرابه و اراضی پایین دست شده است.