شناسایی و بررسی راهبردهای توسعه پایدار شهری با تاکید بر مدیریت بحران های محیط زیست (مورد مطالعه شهر نجف آباد)

برنامه‌ریزی و مدیریت سوانح و حوادث طبیعی که سبب تحمیل خسارت‌های جانی، مالی و محیطی به فضاها و ساکنان مناطق شهری می‌شود، باید به منزله یک راهبرد اساسی در همه مراحل برنامه‌ریزی و برنامه‌های توسعه شهری مد نظر قرار گرفته شود. توجه به این امر به‌ویژه برای شهرهای ایران که تاکنون اصول توسعه پایدار شهری در برنامه‌ریزی‌های شهری رعایت نشده، اهمیت دارد زیرا عملیات خدمات‌رسانی و امداد و نجات را در هنگام وقوع بحران‌ها با مشکل مواجه می‌سازد. بر این اساس در این پژوهش به برنامه‌ریزی مدیریت بحران شهر نجف‌آباد و عوامل توسعه پایدار شهر با استفاده از مدل SWOT و روش راهبردیی QSPM پرداخته شده است. تحقیق حاضر به لحاظ هدف، کاربردی است. در این پژوهش ابتدا نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای پیش روی مدیریت بحران توسعه پایدار شهر نجف‌آباد شناسایی گردید. سپس با استفاده از مدل SWOT راهبردهایی متناسب با وضعیت درونی و بیرونی توسعه شهر ارایه گردید. در مرحله بعد ضمن تعیین وضعیت محدوده مورد مطالعه با استفاده از ماتریس داخلی و خارجی، راهبردهای وضعیت جاری شهر نجف‌آباد با استفاده از مدل QSPM اولویت‌بندی شدند. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که وضعیت موجود مدیریت بحران بر این اساس موقعیت نوع راهبرد در ساختار زیست‌محیطی شهر نجف‌آباد حالت راهبرد تدافعی را نشان می‌دهد. در چنین شرایطی وضعیت نامناسب و در وضع مخاطره‌آمیزی قرار دارد و به‌منظور مدیریت بحران شهر، باید سیاست‌های تدافعی تکمیل تاسیسات و شبکه‌های جمع‌آوری فاضلاب شهر، مراکز آلاینده‌ها به خارج از محدوده شهر و جلوگیری از رشد فیزیکی شهر و ساخت‌و‌سازها در حریم منابع آب سطحی، زیرزمینی و اراضی باغی و کشاورزی را بکار برد.