واکاوی مسئله شمایل نگاری در هنر اسلامی در چیستی شمایل نگاری مکتوب

یکی از مهم ترین موضوعات هنر اسلامی، شمایل نگاری پیامبر(ص) و مقدسین است؛ که از دوره ایلخانان به بعد رشد چشمگیری داشته و پیش ازاین عصر، صورتگری پیامبر(ص) چندان موردتوجه مسلمانان قرارنگرفته؛ اما مسئله منع شمایل نگاری در اسلام و از طرفی وجود آثار شمایلی تصویری در هنر اسلامی، تناقضاتی را به وجود آورده که باعث طرح ایرادات زیادی بر شمایل نگاری در هنر اسلامی شده. ازاین رو واکاوی مسئله شمایل نگاری در هنر اسلامی اهمیت داشته و ضروری می نماید. ازطرفی در بررسی آثار کتابت دوره اسلامی به نوع دیگری از شمایل نگاری برخوردیم که غیرنگارین نگاشته شده و تا به امروز، چندان به آن پرداخته نشده است. در این مقاله به دنبال واکاوی مسئله شمایل نگاری در چیستی شمایل نگاری مکتوب در هنر اسلامی، به عنوان پرسش اصلی تحقیق، سعی بر این است تا به روشی توصیفی-تحلیلی و بهره گیری از منابع اسنادی و کتابخانه ای، به واکاوی مسئله شمایل نگاری و انواع صورت های آن در معرفی شمایل نگاری مکتوب در هنر اسلامی به عنوان هدف اصلی مقاله بپردازیم. نتیجه جستار حاضر نمایانگر وجود صورت متفاوتی از شمایل نگاری غیرفیگوراتیو بانام «شمایل نگاری مکتوب» یا «شمایل نگاشت» در هنر اسلامی است. این ها آثار هنری شمایلی مقدسین هستند که بیانگر سنت اصیل شمایل نگاری هنر اسلامی به شمار می روند. مشهورترین نوع از این آثار «حلیه نگاری » عثمانی است.