بررسی و تحلیل مساله ی وحدت و علم واجب تعالی از منظر علامه خفری

علامه خفری (م. 942 ه. ق.) وحدت واجب تعالی را بر مبنای وجوب وجود و اوصاف وجود حقیقی و با ارایه ی ده برهان به اثبات می رساند. وی در مساله ی علم الهی نیز با نقد و رد نظریه ی صور مرتسمه ی ابن سینا و با مطرح کردن علم کمالی اجمالی و تفصیلی بر آن است که علم باری تعالی عین ذات اوست و ذات واجب به اعتبار ذاتش، منشا انکشاف و ایجاد تمامی موجودات بوده و عین آن چیزی است که در خارج ایجاد کرده است. از دیدگاه علامه خفری نظریه ی صور مرتسمه به علت توالی فاسدی که دارد، همچون لزوم محل واقع شدن ذات باری تعالی، انفعال و استکمال ذات باری با آن صور، مردود است. شواهد و قراین نشان می دهدکه ملاصدرا در مساله ی علم باری تعالی، قبل و بعد الایجاد اشیاء، از آرای علامه خفری تاثیر پذیرفته است. ردیابی و معرفی این تاثیرپذیری و نیز نقد تقسیم بندی علامه خفری در براهین اثبات وحدت واجب، از نوآوری های این جستار محسوب می شود. روش تحقیق در این مقاله توصیفی و تحلیلی است.