بررسی تغییرات فضایی- زمانی شاخص اشتغال زنان در نواحی روستایی استان اصفهان (1375-1390)

یکی از شاخص‏ های نوسازی اقتصاد ملی و توسعه اجتماعی مشارکت زنان و نحوه ایفای نقش آن‏ها در ساختارهای اقتصادی است. هم‏زمان با طرح مسایل زنان و نقش آنان در توسعه، تاثیر و چگونگی اشتغال زنان روستایی در توسعه مورد توجه بوده ‏است. در پژوهش حاضر به کشف الگوها و بررسی تغییرات فضایی- زمانی شاخص اشتغال زنان نواحی روستایی استان اصفهان در سال‏های 1375، 1385، و 1390 ‏پرداخته می ‏شود. داده ‏های اشتغال زنان روستایی از سه دوره سرشماری عمومی نفوس و مسکن مرکز آمار استخراج شده‏ است. به‏ منظور بررسی تغییرات فضایی اشتغال در هر سه دوره زمانی، با استفاده از روش تحلیل اکتشافی داده ‏های فضایی، شاخص موران ‏(خود ‏همبستگی فضایی)، و شاخص عمومی G محاسبه شده و نقشه الگوی فضایی نقاط داغ (مقادیر بالا) و سرد (مقادیر پایین) ترسیم‏ شده ‏است. سپس، با استفاده از نتایج حاصل از متد لکه‏ های داغ، درصد مقادیر تغییرات اشتغال زنان روستایی در طی دو دوره نسبت به یکدیگر محاسبه و چگونگی تغییرات (کاهش، افزایش، یا بدون تغییر) هر دوره نسبت به دوره قبلی مشخص شده‏ است. نتایج پژوهش نشان‏ می‏ دهد اشتغال زنان روستایی استان اصفهان در طول زمان تغییرات فضایی داشته ‏است و طی این سه دوره نواحی روستایی پیرامون شهر اصفهان در پهنه اشتغال پایین قرار ‏گرفته ‏است. بیش از 60 درصد نواحی روستایی استان در شاخص اشتغال زنان بدون تغییر بوده است و روستاهای غرب و جنوب بیشترین تغییر مثبت و برخی روستاهای شهرستان‏های نایین، اردستان، و اصفهان تغییرات منفی داشته‏ اند. این پژوهش، با کشف تغییر‏پذیری‏های فضایی-‏ زمانی و شناخت چگونگی روندها و الگوهای فضایی- زمانی اشتغال زنان روستایی، بستر مناسبی برای تحقیقات بنیادین بعدی در قالب نظریات اجتماعی و توسعه در حوزه‏ های مربوط به زنان روستایی فراهم می‏کند.