زن‏ ستیزی‏ های خیرخواهانه در سینما مطالعه بازنمایی مفهوم «زنان علیه زنان» در سینمای دهه 1390 ایران

این پژوهش، به منظور مطالعه بازنمایی مفهوم «زنان علیه زنان» در آثار سینمایی صورت گرفته است. کاری کیفی در حوزه مطالعات فرهنگی که تلاش می‏کند مجموعه خاصی از کنش‏های تعارض‏آمیز به‏نمایش درآمده میان زنان در سینمای ایران را ذیل مفهوم «زن‏ستیزی خیرخواهانه» توضیح دهد و تحلیل کند. با توجه به آرای مک‏کوایل و کراکایر در باب کارکرد شناختی سینما، حتی اگر تصاویر سینمایی خالی از سوگیری نباشد، می‏تواند برشی از واقعیت اجتماعی باشد. به این منظور، چهار فیلم از مجموع فیلم‏های به نمایش درآمده در دهه 1390 به‏صورت موردی مطالعه شده و با روش ترکیبی تحلیل گفتمان و نشانه‏شناسی تحلیل شده است. با توجه به زمینه‏های اجتماعی، خوانشی نقادانه از فیلم‏های منتخب انجام شد تا بر اساس آن بتوانیم از خلال امور و تصاویر روزمره و پیش‏پاافتاده، برخی از لایه‏های پنهان در ساختارهای تبعیض‏آمیز علیه زنان را آشکار و ریشه‏یابی کنیم. یافته‏های این مطالعه نشان می‏دهد که در بستری تاریخی و اجتماعی، سینمای ایران تصویری از زن‏ستیزی میان زنان نمایش می‏دهد که ماهیت سرکوب‏گرانه آن را به حاشیه رانده و بر نیت خیرخواهانه آن تاکید می‏کند؛ به همین سبب شخصیت‏های فیلم‏ها در این موقعیت عمدتا به بازتولید تبعیضی که از سوی همجنسان خود بر آنان روا می‏رود وقوف ندارند و به آن تن می‏دهند. این بازنمایی عموما به‏صورت امر روزمره و طبیعی انگاشته می شود و در حاشیه تم اصلی فیلم به تصویر کشیده می شود.