تحلیل عوامل روانشناختی- اجتماعی موثر بر رفتار باروری: مطالعه رفتار باروری زنان متاهل 15 تا 49 ساله شهر نسیم شهر در استان تهران

با وجود همگرایی های ایجاد شده در رفتار باروری، در درون جامعه تفاوت هایی بین افراد در این رابطه وجود دارد. تعدادی از افراد باروری بالاتر از سطح جانشینی، و تعدادی دیگر باروری در سطح یا پایین تر از سطح جانشینی دارند. هدف مقاله حاضر بررسی و تحلیل  برخی عوامل روانشناختی و اجتماعی موثر بر این تفاوت ها در رفتار باروری است.

داده ها بر اساس پیمایش انجام گرفته بر روی 304 زن همسردار 15 تا 49 ساله شهر نسیم شهر گردآوری شده است. نمونه به صورت خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردید. اعتبار پرسشنامه نیز از طریق اعتبار محتوا و تحلیل عامل تاییدی مورد بررسی و تایید قرار گرفت.

میانگین تعداد کل فرزندان زنان مورد مطالعه 09/2 فرزند می باشد. نتایج نشان دهنده آن است که 62 درصد زنان عدم تمایل به فرزند بیشتر و 38 درصد تمایل به فرزند بیشتر را گزارش کردند. همچنین زنان مورد مطالعه بالا رفتن هزینه های زندگی و تربیت بهتر فرزندان موجود را دو عامل اساسی در عدم تمایل به فرزند بیشتر و داشتن خواهر و برادر بیشتر و نیاز عاطفی به فرزند را دو عامل اساسی در تمایل به فرزند بیشتر بیان داشتند. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان دهنده آن است که از میان متغیرهای مستقل با کنترل سن افراد، سن ازدواج بیشترین تاثیر را به صورت منفی بر تعداد کل فرزندان دارد. متغیرهای نیاز عاطفی به فرزند برای سنین بالاتر، تعداد خواهران و برادران و تحصیلات زن و ترجیح جنسیتی به صورت مثبت و متغیر هزینه فرزندان به صورت منفی با تعداد کل فرزندان در حال حاضر زنده رابطه معنادار دارند.

نتایج این مطالعه نشان دهنده آن است که در تبیین باروری پایین توجه به مفاهیم روانشناسی اجتماعی مانند نیاز عاطفی به فرزند و تربیت فرزند اهمیت ویژه ای دارد که در کنار تحولات اقتصادی باید به آن توجه شود.