بررسی ویژگی‏ های رخداد پدیده گردوخاک خراسان بزرگ در دوره گرم سال و شبیه‏ سازی مسیر آن توسط مدل HYSPLIT (دوره آماری 2000-2017)

هدف از این تحقیق بررسی‏ پدیده گردوخاک خراسان بزرگ واقع در شمال شرق و شرق ایران است. این مطالعه در دو بخش آماری و همدیدی در دوره 2000-2017 انجام شد. داده ‏های سازمان هواشناسی کشور و داده‏ های بازتحلیل ERA_Interim و همچنین مدل HYSPLIT به‏ کار گرفته شد. نتایج نشان داد روند تغییرات میانگین روزهای گردوخاک در استان خراسان جنوبی نسبت به خراسان رضوی و شمالی متفاوت است. بیشترین گردوخاک در خراسان رضوی و شمالی در ژوین و در خراسان جنوبی در مه و ژوییه رخ می‏ دهد. بیشترین فراوانی طوفان شدید گردوخاک در گناباد و فراوانی تعداد روزهای گردوخاک در طبس و سرخس است. روند تغییرات دید افقی در نهبندان در فصل بهار و تابستان با 34/0+ و 27/0+ افزایشی و در طبس با 28/0- و 3/0- کاهشی است. تغییر دید افقی در بجنورد (خراسان شمالی) در هر دو فصل روند معناداری نشان نمی‏دهد. در فصل بهار گسترش پرفشار در غرب و کم‏فشار در شرق ایران به توسعه بادهای غربی با میانگین سرعت 10 متر بر ثانیه منجر شده و گردوخاک را از مناطق مرکزی به خراسان بزرگ انتقال می ‏دهد. در تابستان توسعه پرفشار افغانستان همراه با بادهای شمالی 18 متر بر ثانیه گردوخاک را از بیابان‏ های ترکمنستان و افغانستان انتقال می ‏دهد.