تخمین پتانسیل تقاضای حمل بار افغانستان و کشورهای آسیای میانه از سیستم حمل و نقل ایران: تمرکز بر بندر چابهار

حمل ونقل عبوری یا ترانزیت کالا، یکی از پرسودترین خدمات تجاری دنیا، به ویژه برای کشورهایی که از نظر موقعیت جغرافیایی در مسیر ترانزیت بین المللی قرار دارند، به شمار می رود. موقعیت طبیعی و جغرافیایی ایران به گونه ای است که می تواند به عنوان یکی از استراتژیک ترین مسیرهای ترانزیت کالا برای افغانستان و کشورهای شرق آسیای میانه محسوب شود. این منطقه ی محصور در خشکی برای دسترسی به آب های آزاد نیازمند ترانزیت کالا از بنادر ایران است و این مساله می تواند پتانسیل تقاضای حمل بار عظیمی را برای ایران ایجاد کند. در این مقاله، ابتدا به کمک نظریه جاذبه در تجارت بین الملل تخمینی از پتانسیل  تقاضای حمل بار این منطقه از سیستم حمل ونقل ایران و به ویژه حمل ونقل دریایی از طریق بندر چابهار بدست می آید و سپس میزان پتانسیل بار این منطقه تا آینده قابل پیش بینی تخمین زده می شود. معادله ی تصریح شده با استفاده از الگوی داده های ترکیبی با اثرات ثابت در دوره زمانی 2010 تا 2018 به صورت دو سالانه و در 30 مقطع به روش حداقل مربعات تعمیم یافته برآورد شده است. نتایج نشان می دهد که چشم انداز پتانسیل تقاضای بار این منطقه در افق 2022 بیش از 2 هزار میلیارد دلار است.