تاثیر آموزش مجازی مهارت های زندگی بر عملکرد خانواده مبتلایان به اختلالات روانی: یک مطالعه نیمه تجربی

اختلال روانی مزمن در یک عضو خانواده، می تواند تهدیدی برای کل نظام خانواده به شمار آید و اگر خانواده ها مورد توجه قرار نگیرند، سلامت روانی آنان مختل می گردد. لذا مداخلات آموزشی می تواند برای اعضای خانواده مبتلایان به اختلالات روانی مزمن مفید باشد. مطالعه حاضر در این راستا و با هدف تعیین اثر آموزش مهارت های زندگی بر عملکرد خانواده مبتلایان به اختلالات روانی مزمن انجام گردید.

پژوهش حاضر یک مطالعه ارزشیابی اثر تک گروهی با طرح پیش آزمون و پس آزمون بود که با مشارکت 37 نفر از اعضاء خانواده بیماران مبتلابه اختلالات روانی مزمن بستری در مرکز روان پزشکی ایران انجام گرفت. از روش نمونه گیری مستمر جهت انتخاب اعضای خانواده های دارای عضو مبتلابه اختلال روانی مزمن بستری در این مرکز استفاده شد. ابتدا فرم مشخصات جمعیت شناختی ابزار عملکرد خانواده (Mcmaster Family assessment questionnaire) توسط نمونه ها تکمیل شد. پس از انجام پیش آزمون، آموزش مهارت های زندگی به صورت یک دوره مجازی آنلاین به مدت سه هفته (شش جلسه 60 دقیقه ای) از طریق پیام رسان Whatsapp ارایه شد. یک ماه پس از انجام مداخله، پس آزمون گرفته شد. کل مدت نمونه گیری دو ماه بود. داده ها با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (تی زوجی) و به کمک نرم افزار SPSS نسخه 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

نتایج نشان داد که آموزش مهارت های زندگی، حیطه های عملکرد کلی، حل مسیله، ارتباط، نقش ها، پاسخ دهی عاطفی (001/0>p) و کنترل رفتار (006/0=p) و آمیختگی عاطفی (045/0=p). از عملکرد خانواده مبتلایان به اختلالات روانی مزمن را بهبود بخشیده است. همچنین با توجه به اندازه اثر محاسبه شده بیشترین اثر مداخله در بعد حل مسئله با اندازه 93/0 و کمترین اندازه اثر مربوط به پاسخ دهی عاطفی با 34/0 بود.

نتایج این مطالعه نشان داد یکی از راه های بهبود عملکرد در خانواده بیماران مبتلابه اختلال روانی مزمن اجرای برنامه آموزش مهارت های زندگی است و این مداخله می تواند به عنوان یکی از روش های موثر در مراکز روان پزشکی برای بهبود عملکرد خانواده این بیماران مورداستفاده قرار گیرد.