بررسی هیدروژئوشیمی منابع آب ‏زیرزمینی دشت بستان‏ آباد با استفاده از روش‏ های آماری چندمتغیره

کاهش منابع آب سطحی در دشت بستان‏ آباد و بهره‏ برداری بیش از حد از منابع آب‏ زیرزمینی، باعث افت شدید سطح آب‏ زیرزمینی و درنتیجه، کاهش کیفیت آن شده است. هدف این تحقیق، بررسی غلظت عناصر اصلی، فرعی و عناصر کمیاب در منابع آب ‏زیرزمینی دشت بستان ‏آباد با روش ‏های آماری است. بنابراین، برای انجام این بررسی، 33 نمونه برای آنالیز شیمیایی یون‏ های اصلی و فرعی و شبه فلز و فلزات سنگین از چشمه و چاه ‏های منطقه جمع‏ آوری شد. پارامترهای فیزیکوشیمیایی نمونه ‏ها با استفاده از روش‏ های آماری چندمتغیره مانند تجزیه و تحلیل خوشه ‏ای، تجزیه و تحلیل تشخیصی و همچنین، ضریب همبستگی پیرسون بررسی شد. با استفاده از تجزیه و تحلیل خوشه ‏ای مشخص شد که نمونه ‏ها در دو خوشه واقع شده اند؛ خوشه 1 متعلق به نمونه های برداشتی از شرق و شمال منطقه مطالعه شده است که تحت تاثیر سازندهای تبخیری میوسن منطقه هستند، در حالی که خوشه 2 بیشتر متاثر از توف‏های آبرفتی کوه آتش فشانی سهند هستند. پارامترهای Na، Mg، NO3، PO4 و SiO2 در 5 گام به عنوان مناسب‏ترین پارامتر برای پیش ‏بینی خوشه ‏بندی تعیین شدند. افزایش شوری در افزایش تحرک و انتشار منگنز موثر خواهد بود. ارتباط متقابل کلسیم، آرسنیک و آهن نشان داد جذب آرسنیک به سطح هیدروکسید آهن در حضور کلسیم افزایش می‏یابد. ارتباط بین آهن و منگنز به دلیل حساسیت مشترک به تغییر در پتانسیل اکسایش-کاهش، ویژگی‏های ژیوشیمیایی مشابه و همچنین، حضور هم زمان هیدروکسی- اکسیدهای آهن و منگنز در لایه فوقانی خاک قوی خواهد بود.