بررسی بانک بذر رسوبات آبرفتی و مقایسه آن با پوشش گیاهی حاشیه‏ رودخانه بشار

این پژوهش سعی بر آن داشته است تا با معرفی فلور، شکل زیستی و کورولوژی پوشش گیاهی حاشیه رودخانه بشار و بانک بذر رسوبات آن در استان کهگیلویه و بویراحمد، نقش این رودخانه را در انتقال بذور و اهمیت رسوبات آبرفتی در نگهداشت و ذخیره بذر گیاهان مشخص کند. به این منظور، با پیمایش زمینی، لیست فلورستیک پوشش گیاهی حاشیه رودخانه بشار در نواحی دهنو، مختار، دروهان، کبگیان و رودشتی تهیه شد. سپس، برای تعیین وضعیت بانک بذر با استفاده از روش پیدایش نهال، از رسوبات نهشته شده در کناره رودخانه نمونه‏برداری شده و برای کشت به گلخانه منتقل شد. نتایج نشان داد در پوشش گیاهی حاشیه رودخانه و بانک بذر رسوب به ترتیب، 32 و 25 گونه گیاهی وجود داشت. از میان گونه‏های شناسایی شده، 20 گونه بین پوشش گیاهی حاشیه رودخانه بشار با بانک بذر رسوبات مشترک است و 5 گونه شامل Alyssum dasycarpum.، Chenopodium botrys،Erodium cicutarium، Medicago rigidula و Aeluropus littoralis فقط در بانک بذر رسوبات وجود دارد. نتایج اشکال زیستی پوشش گیاهی حاشیه رودخانه نشان داد 50 درصد از کل گونه‏های گیاهی از نوع همی‏کریپتوفیت‏ است و تروفیت ‏ها و ژیوفیت‏ ها نیز به ترتیب 87/48 و 12/3 درصد را به خود اختصاص داده‏اند. در بانک بذر رسوب نیز، 36 درصد گونه‏ها جزء همی‏کریپتوفیت‏‏ ها و 64 درصد گونه ‏ها تروفیت هستند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد از نظر تعداد گیاهچه رویش یافته بین بانک بذر رسوب در مناطق مختلف رودخانه بشار تفاوت معنا‏داری در سطح یک درصد وجود دارد؛ مقایسه میانگین نیز بر وجود اختلاف معنا‏دار بین بانک بذر رسوب همه مناطق به جزء منطقه کبگیان با دهنو دلالت دارد. از آنجا که رودخانه ‏هایی با بار رسوبی قابل توجه، نشان دهنده وضعیت نامناسب اراضی بالادست و تخریب پوشش گیاهی است، بانک بذر رسوبات آبرفتی این رودخانه‏ ها نیز کوچک و کم است که ضعیف بودن بانک بذر خاک حوضه آبخیز را نشان می‏ دهد. بنابراین، تعیین وضعیت بانک بذر رسوباتی که به‏ وسیله رودخانه حمل می‏ شود، می ‏تواند نقش کلیدی در آگاهی از وضعیت مدیریت حوضه‏ ها ایفا کند.