بررسی تاثیر سدیم آزید و اسید نیترو بر خصوصیات مورفولوژیکی موناسکوس پورپورئوس و تولید رنگدانه

موناسکوس پورپوریوس یک قارچ آسکومیست رشته ای است که توانایی تولید رنگدانه های طبیعی را دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر عوامل شیمیایی جهش زای سدیم آزید و اسید نیترو بر مورفولوژی قارچ موناسکوس پورپوریوس و تولید پایدار رنگدانه توسط این قارچ است.

ابتدا سوسپانسیون اسپوری قارچ موناسکوس پورپوریوس تحت تاثیر عوامل جهش زای شیمیایی (سدیم آزید و اسید نیترو) قرار گرفت. سپس ویژگی های مورفولوژیکی (ظاهری و میکروسکوپی) پرگنه های مشکوک بررسی شدند. از بین این پرگنه ها آنهایی که تغییرات بیشتری نسبت به سویه وحشی داشتند یا رنگدانه بیشتری تولید کرده بودند، تا دو نسل برای اندازه گیری زیست توده و رنگدانه در شرایط غوطه وری بررسی شدند.

با استفاده از مواد جهش زا نمونه هایی مشاهده شدند که مورفولوژی آنها نسبت به سویه وحشی تفاوت داشتند و این نمونه ها به طور معنی داری رنگدانه های زرد، نارنجی و قرمز بیشتری نسبت به سویه وحشی تولید کردند (05/0P<). تولید زیست توده و رنگدانه های زرد، نارنجی و قرمز در نسل اول و دوم در نمونه های NA2 (اسید نیترو، 4/0 مولار، زمان 45 دقیقه)، نمونه NA3 (اسید نیترو، 4/0 مولار، زمان 30 دقیقه) و نمونه  NA6(اسید نیترو، 2/0 مولار، زمان 30 دقیقه) به طور معنی داری تغییر نکردند (05/0P<). نمونه NA2 به طور معنی داری بیشترین میزان رنگدانه را تولید کرد (05/0P<). غلظت رنگدانه زرد، نارنجی و قرمز تولیدشده توسط این نمونه به ترتیب 64/0، 42/0 و 45/0 واحد در هر میلی لیتر بود.

در مطالعه حاضر مورفولوژی تمامی نمونه های انتخاب شده، نسبت به نمونه وحشی تغییراتی را نشان دادند. بیشتر نمونه های انتخاب شده به طور معنی داری رنگدانه بیشتری نسبت به سویه وحشی تولید کردند که در برخی از آنها این مشخصه تا دو نسل پایدار بودند (05/0P<). روش تیمار موناسکوس پورپوریوس با اسید نیترو به طور موفقیت آمیزی به تولید نمونه هایی با تولید رنگدانه بیشتر و پایدار منجر می شود.