سعدی و دیدگاه او در باب حقوق مردم

بحث حقوق مردم نسبت به هم که مباحث مهم حقوق شهروندی است به طور جدی و مفصل در منابع دینی ما و به تبع آن در آثار متفکران بزرگ اسلامی از جمله سعدی آمده است. اهداف کلی این تحقیق عبارت است از مشخص کردن مفاهیم حقوق مردم نسبت به هم که در منابع اسلامی آمده است و همچنین کاربرد این مفاهیم در آثار سعدی و میزان طرح آ ن ها و شناسایی عوامل موثر در بیان این مفاهیم .
به منظور دستیابی به اهداف تحقیق از روش تحقیق نظری، براساس پژوهش کتاب خانه ای و توصیف و تحلیل و مقایسه استفاده شده است .
آمار مفاهیم حقوق متقابل مردم نسبت به هم، که در آثار سعدی آمده است، نشان می دهد؛ حق دوست و همنشین با 54، نیکوکاری و پرهیز از ستم با 29، حق حیات با 24، دوری از عیب جویی با 21، نهی از آزار مومنان با 19، نهی غیبت با 17، حق برادری با 8 و حق آموزگار و شاگرد با 7 مورد بیشترین نمود را دارند .
بیشتر سخنان سعدی درخصوص حقوق مردم نسبت به هم، تلمیح به آیات و روایات اسلامی دارد که بین آن ها و اعتقادات سعدی رابطه معناداری وجود دارد . همچنین بسیاری از سخنان او که در حکایت ها و قصه ها بیان شده، حاصل تجربیات وی از سفرهای طولانی و ارتباط با ملل مختلف است که از عوامل موثردر بیان این مفاهیم می باشد .